تاریخچه لیگ ایران (بعد از انقلاب)

1358  _ مسابقات جام تخت جمشید (کودتای لشکر سرخ در اوج تنگدستی ...)

سال های نخست پس از پیروزی انقلاب سال های نابسامانی فوتبال در ایران قلمداد میشد. دورانی که فوتبال ایران میتوانست خود را بیش از پیش در آسیا مطرح کند و ستارگانی مانند ناصر حجازی(که با پیشنهادهای وسوسه انگیزی از اروپا روبرو بود) ،کمال خلیلیان،ابراهیم قاسمپور،علی پروین،غلامحسین مظلومی،حسین فرکی،محمد مایلی کهن،بیژن ذوالفقارنسب،ابراهیم آشتیانی،محمد دادکان،محمود خوردبین و... روزهای اوج دوران بازیگری خود را سپری میکردند و میتوانستند فوتبال ما به سطوح بالای آسیا و جهان برسانند در آتش این نابسامانی سوختند و برای همیشه از سطح اول فوتبال دور ماندند.

از طرفی چون فوتبال در سال های قبل از انقلاب و دوران حکومت پهلوی توسط انگلیسی ها به ایران وارد شده بود و ایرانی ها هم دل خوشی از انگلیسی ها نداشتند،در سال های نخست انقلاب فوتبال یک بازی انگلیسی تلقی میشد و به همراه برخی ورزش های دیگر مانند شطرنج (که به دلیل وجود شاه،سرباز و... شباهت زیادی به بازی ورق داشت) جزو بازی های حرام تلقی میشدند و انجام آن ها غیرقانونی محسوب میشد.

پس به طور رسمی هیچگونه مسابقاتی نباید در ایران برگزار میشد.از طرفی بسیاری از تیم ها مانند پرسپولیس که پر افتخارترین تیم جام تخت جمشید تلقی میشد، در آتش جنگ سوخته بود و دچار بحران نفرات گردید و بازیکنانش بکلی عوض شدند و تعداد بسیار اندکی از بازیکنان قدیمی باقی ماندند. چند ماه پیش از انقلاب اسلامی، ساختمان بولینگ عبده (شهید چمران کنونی) که ورزشگاه رسمی پرسپولیسی ها بود، آتش گرفت. در پی این آتش سوزی بیمه تمام خسارت را به فاطمه پهلوی پرداخت نمود. از این رو برخی او را در آتش سوزی سهیم میدانند. عبده و فاطمه پهلوی پس از آتش سوزی مانند بسیاری دیگر از سران رژیم پهلوی به آمریکا فرار کردند.اما با این حال به همت برخی از تیم ها از جمله پرسپولیس (که حتی ورزشگاه اختصاصی هم نداشت) و تاج  یک دوره مسابقات غیر رسمی به نام جام شهید اسپندی در ایران برگزار شد.

جام شهید صمدی اسپندی مسابقاتی سراسری فوتبال در ایران بود که به شکل غیر رسمی در سال 1358 برگزار شد.برگزاری مسابقات جام شهید اسپندی در سال 1358 و دیگر مسابقات ، باعث گردید تا بازیکنان مستعد و جوان کشور نگذارند فوتبال ما از رونق بیفتد . روند این مسابقات بگونه ‌ای بود که ابتدا مسابقات در 5 گروه برگزار می‌شد دور دوم نیز مسابقات بصورت گروهی و در دو گروه ادامه میافت و سپس مسابقات نیمه نهایی و نهایی.

چون این بازی ها غیر رسمی برگزار میشد و توسط حکومت ایران حمایت نمیشد،از تیمهای حاضر،نتایج بازی ها و بازیکنان این جام اطلاعاتی زیادی در دست نیست.این مسابقات در دور اول در پنج گروه برگزار شد و تیم های برتر راهی مرحله بعد شدند.دور دوم نیز با دو گروه چهار تیمی پیگیری شد و دو تیم برتر از هر گروه راهی مرحله نیمه نهایی شدند.در این مرحله تیم پرسپولیس در ضربات پنالتی 5 بر 3 تیم سرباز را شکست داد و پاس تهران 2 بر 1 بر شاهین غلبه کرد.به این ترتیب پاس و پرسپولیس به دیدار نهایی رفتند و شاهین و سرباز راهی بازی رده بندی شدند که در بازی رده بندی شاهین موفق شد با یک گل سرباز را شکست دهد و به مقام شومی دست یابد.پرسپولیس هم که در آن روز ها با بحران های بسیاری روبرو بود با یک گل تیم پاس را شکست داد تا به یاد روزهای اوج باز هم جام قهرمانی را بالای سر برد.

با این که پرسپولیس در سال 1358 در جام شهید اسپندی به قهرمانی رسید، اما تیم از هم پاشید و بسیاری از بازیکنان این تیم پرسپولیس را تنها گذاشتند.در همین روزها بود که بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی باشگاه پرسپولیس را که حتی دفتر رسمی هم نداشت تحویل گرفت و تحت پوشش خود قرار داد. باشگاه بدون زمین تمرین و دفتر در اوج مشکلات در سایه بنیاد مستضعفان دوران تنگدستی خود را سپری میکرد.

اوضاع نابسامان و پر خطر ایران با تحدید های عراق و آمریکا بیشتر شد تا جایی که برگزاری مسابقات فوتبال در هیچ کجا امنیت نداشت.از طرفی دولت هم به هیچ وجه در شرایطی نبود تا از برگزاری مسابقات فوتبال در ایران حمایت کند. پس جام شهید اسپندی هم پس از یک دوره برگزاری (البته به شکل غیر رسمی) متوقف شد تا فوتبال ایران با آغاز جنگ تحمیلی و وقوع جنگ ایران و عراق و برگزار نشدن لیگ کشوری وارد مرحله دیگری از دوران زوال خود شود.

 

1368  _ مسابقات جام آزادگان (استارت مجدد پس از ۱۱ سال با آبی استقلال)

جنگ تحمیلی و موشک باران های پی در پی رژیم بعث عراق باعث شده بود تا هیچ یک از نقاط ایران لحظه ای امن نباشد.از طرفی شرایط بحرانی روحی مردم ایران و پیگیری لحظه به لحظه اخبار مجالی برای پرداختن به ورزش هایی مانند فوتبال نگذاشته بود.کشور به هیچ وجه آماده برگزاری مسابقات نبود و همه این عوامل دست به دست هم داده بودند تا فوتبال باشگاهی در ایران با یک تعطیلی تحمیلی مواجه شود.البته در این سال ها مسابقات فوتبال در داخل کشور با حضور تیم هایی با نام استان ها یا مسابقات باشگاهی در تعداد محدود در داخل استانها برگزار می شد و در سطح بین استانی به هیچ وجه مسابقاتی نداشتیم.

پس از تعطیلی 6 ساله لیگ فوتبال در ایران از سال 63 بار دیگر خون به رگ های فوتبال ایران بازگشت.با اینکه در این 6 سال مسابقات باشگاهی به طور رسمی  برگزار نمیشد اما فوتبال ملی ما همچنان پا برجا بود و به شکل جسته گریخته در تونومت های مهمی در خارج از ایران شرکت می کرد.از نسل طلایی دهه 50 نیز بازیکنانی مانند بهروز سلطانی، محمد دادکان ، علی پروین، محمد پنجعلی، مهدی دینورزاده ، محمد مایلی‌کهن، ضیاء عربشاهی، حمید درخشان، ناصر محمدخانی و... همچنان از حیثیت فوتبال ایران دفاع میکردند. تورنومت هایی مانند بازی های المپیک 1980 مسکو، جام ملت های آسیا 1980کویت ، بازی های آسیایی 1982 دهلی نو و... با حضور تیم ملی ایران برگزار میشد ولی روحیه بازیکنان ما به دلیل شرایط بحرانی داخل ایران به هیچ وجه مساعد نبود.پس طی سالهای 59 تا 63 هیچ گونه حركت اصولی در ورزش ایران وجود نداشت اما پس از سال 1363 تیمهای استانی و مسابقات شهری آغاز شد.

 

از مرداد 1364 لیگ استان ها شروع به فعالیت کرد که با شرکت 9 تیم از استان های کشور انجام می شد. نام این لیگ، لیگ قدس بود.و با ظهور ستاره های جدید مانند احمد رضا عابدزاده که با تیم منتخب اصفهان راهی این مسابقات شده بود همراه بود. در این سال تیم تهران الف موفق شد بالاتر از تیم های تهران ب و مازندران قرار گرفته و عنوان قهرمانی را به دست آورد.سال 1365 و 1366 نیز برای نخستین بار در فوتبال باشگاهی ایران یک تیم اصفهانی عنوان قهرمانی را بدست آورد.تیم منتخب اصفهان با درخشش ستاره جوان و محبوب خود یعنی احمد رضا عابدزاده در سال 65 قهرمان شد و در سال 66 این قهرمانی را تکرار کرد.در سال 67 نیز مجددا تهران الف که تلفیقی از ستاره های تهرانی فوتبال ایران بود به مقام قهرمانی رسید.

البته در سال 1367 در کنار لیگ قدس بازی هایی با عنوان جام هفده شهریور با حضور 17 تیم تهرانی در شهر تهران برگزار شد و در نهایت پرسپولیس با کسب 40 امتیاز از 16 بازی بالاتر از تیم های دارایی، اکباتان و استقلال قرار گرفت و عنوان قهرمانی را از آن خود کرد.
پس فوتبال باشگاهی در ایران از سال 64 تا 67 به شکل لیگ استانی قدس برگزار شد و به طور رسمی نمیتوان بازی های برگزار شده در این سال ها جزو لیگ سراسری ایران قلمداد کرد.

اما دیری نپایید و در سال 1368 لیگ بار دیگر لیگ باشگاهی فوتبال در ایران پس از 11 سال وقفه به صورت سراسری با نام (( لیگ سراسری قدس )) برگزار شد.لیگ سراسری قدس در سال 68 را میتوان هشتمین دوره رسمی لیگ فوتبال ایران پس از جام تخت جمشید در سال 56 دانست.

در لیگ فصل 68-69 فوتبال ایران 22 باشگاه از سراسر کشور در دو گروه 11 تیمی و بصورت دوره ای رفت و برگشت به رقابت میپرداختند.
تیم‌های عجیبی در این مسابقات برای اولین و آخرین بار در لیگ حضور داشتند.

پرسپولیس ، استقلال ، ملوان ، دارایی ، تراكتور‌سازی ، سپاهان ، صنعت نفت آبادان ، ماشین‌سازی ، بانك سپه تهران ، جنوب اهواز ، كما شیراز ، پیام مشهد ، استقامت یزد ، كاوه بندر عباس ، تام اصفهان ، شهرداری ساری ، پاس بوشهر ، استقلال انزلی ، خیبر خرم آباد ، پاكدیس ارومیه  و گسترش اراك  تیم‌های این رقابت‌ها بودند. حضور این همه تیم كه اولین تجربه لیگی خود را پشت سر می‌گذاشتند جالب بود. بهترین بازیكنان این دوره را در واقع می‌توان احمد رضا عابد‌زاده از تیم‌های تام اصفهان و استقلال (!) مجتبی محرمی از تیم‌ پرسپولیس و صمد مرفاوی از استقلال دانست.

در پایان بازی های رفت و برگشت گروه اول پرسپولیس با 31 امتیاز اول شد و ملوان با 28 امتیاز مقام دوم را کسب کرد تا همراه پرسپولیس راهی مرحله نیمه نهایی شود.درسوی مقابل در گروه دوم هم استقلال تهران با 33 و دارایی با 27 امتیاز به مرحله نیمه نهایی راه یافتند.مرحله نیمه نهایی  نیز به شکل رفت و برگشت برگزار شد و طی آن پرسپولیس در مجموع دو بازی با نتیجه عجیب 8 بر 1 بر دارایی غلبه کرد و استقلال نیز در مجموع با 4 گل ملوان را در هم کوبید تا داربی حساس این دو تیم در این سال در بازی فینال اتفاق بیفتد.

در تیم استقلال بازیکنانی مانند احمد رضا عابدزاده، جواد زرینچه، صادق ورمزیار،شاهین بیانی، مهدی فنونی زاده، رضا احدی، امیر قلعه نوعی، فرشاد فلاحت زاده، شاهرخ بیانی، امیر هاشمی مقدم، عباس سرخاب، رضا حسن زاده، صمد مرفاوی، حمید بابازاده، خسرو پارسا و محمود کلهر به مربیگری منصور پورحیدری دیده میشدید.

در سوی مقابل پرسپولیس با بازیکنانی مانند سعید عزیزیان، وحید قلیچ، سعید نعیم آبادی، محمد پنجعلی، مرتضی فنونی زاده، رحیم یوسفی، مجتبی محرمی، ضیاء عربشاهی، میر احمدیان، حسن شیر محمدی، محسن عاشوری، کریم باوی، فریبرز مرادی، نادر محمد خانی، فرشاد پیوس و رضا عابدیان به مربیگری علی پروین راهی میدان شده بود.

در پایان این داربی حساس و نفس گیر که  در روز چهارم خرداد 69در ورزشگاه مملو از تماشاگر آزادی برگزار شد در ابتدا پرسپولیس با گل دقیقه 8 رضا عابدیان پیش افتاد و این برتری تا انتهای نیمه اول ادامه داشت.اما این استقلال بود که با ورود به میدان در نیمه دوم به یکباره متحول شد و با دو گل عباس سرخاب در دقیقه 47 و صمد مرفاوی در دقیقه 74 قهرمانی پنجمین دوره لیگ قدس و هشتمین دوره لیگ سراسری فوتبال ایران را بدست آورد.ملوان هم با شکست دارایی در بازی رده بندی سوم شد.

 سوژه جالبی که در این سال برای دروازه بان جوان و آینده دار استقلال اتفاق افتاد هم جالب است.عقد عجیب عابد‌زاده و اوج با پرهای عقاب...
احمدرضای جوان یك نیم فصل را برای تیم اصفهانی تام بازی كرد و بعد از آن تصمیم گرفت با دختر مورد پسندش ازدواج كند، اما یك مشكل كوچك سر راه این وصلت بود و آن شرط پدر همسر عابد‌زاده برای پیوستن او به استقلال و زندگی در تهران بود. عابد‌زاده به رغم میل باطنی‌اش به پرسپولیس راهی استقلال شد و یکی از ارکان اصلی قهرمانی این تیم بود و همراه با آبی‌ها آنقدر خوش درخشید كه لقب عقاب را گرفت.

 

1358  _ مسابقات جام آزادگان (ادامه مسیر سبز همگام با سرخابی‌ها ...)

 در پایان بازی های لیگ 68-69 که با قهرمانی استقلال به پایان رسید، با پیشنهاد ناصر نوآموز ریاست وقت فدراسیون فوتبال، طرح برگزاری مسابقاتی با عنوان جام آزادگان با حضور تیم هایی از سراسر ایران تصویب شد.

جام آزادگان پس از جام تخت جمشید و لیگ قدس راه اندازی گردید . جام آزادگان همانطور که از اسمش پیداست به احترام به تمام اسرای سالهای جنگ تحمیلی ایران و عراق بر این مسابقات نهاده شد . از سال 1370 لیگ کشور با نام لیگ آزادگان شروع به فعالیت کرد.لیگ اول آزادگان به صورت منطقه‌ای برگزار شد و از گروه‌های مختلف 12 تیم ( سه تیم تهران و 9 تیم شهرستانی) به مرحله نهایی رسیدند. تیم‌ها، از مرداد سال 70 تا خرداد سال 71، لیگ اول آزادگان را برگزار كردند.

در مرحله اول 32 تیم در چهار منطقه (4 گروه) به رقابت پرداختند و در پایان 12 تیم به مرحله نهایی بازی ها رفتند:
پاس تهران ، استقلال ، پرسپولیس ، ملوان ، جنوب اهواز ، سپاهان ، نساجی قائم‌شهر ، استقلال اهواز ، كما شیراز ، تراكتور‌سازی ، استقلال رشت  و ابومسلم مشهد ، تیم‌های حاضر در این دوره از رقابت‌ها بودند. حمید استیلی از تیم فوتبال پاس، احمد رضا عابد‌زاده از استقلال و فرشاد پیوس از تیم فوتبال پرسپولیس بهترین بازیكنان حاضر در مسابقات لیگ اول آزادگان بودند.

فرشاد پیوس (پرسپولیس تهران) با 11 گل، حسین خطیبی (تراکتور سازی) با 10 گل، علی اصغر مدیرروستا (پاس تهران) با 9 گل، محسن گروسی (پاس تهران) و حسین داودی (ملوان انزلی) با 8 گل از جمله بهترین گلزنان این دوره بودند.

اما در سال 1370 و در جریان لیگ اول آزادگان تقریبا هیچ دیداری به اندازه دیدار پاس و استقلال به یادماندنی نبود. دیداری كه پاس، طی آن با نتیجه چهار بر دو موفق شد حریف خود را با شكست مواجه‌سازد.

پاس سنت‌شكن در سال 70 با هدایت فیروز كریمی سومین قهرمانی تیم‌های غیرسرخابی لیگ را رقم زد. ملی‌پوشان قدیمی و آینده پاس 70، مردانی چون غلامپور، ماركار آقاجانیان، محمد خاكپور، رضا رضایی‌منش، حمید استیلی، اكبر یوسفی، آرش نوآموز، محسن گروسی و اصغر مدیرروستا با مربیگری فیروز كریمی بودند. پاسی‌ها رفته‌رفته در طول لیگ شكفته شده و به مرز بالندگی رسیدند. پاس سال بعد راهی مسابقات باشگاهها آسیا گردید و در همین حضور در مسابقات باشگاههای آسیا موفق به کسب جام قهرمانی باشگاههای آسیا گردید . تیم پاس در فینال موفق شد نماینده عربستان را در دیدار فینال شکست دهد ویک شگفتی در فوتبال ایران خلق کند.

در تاریخ فوتبال باشگاهی ایران می‌گویند كه چند مكتب با تربیت و پرورش بازیكنان، روی دیگران تاثیرگذار بودند. كیان، شاهین، تاج، دارایی و آبادان از این مكاتب هستند اما پاس در این میان یكی از برجسته‌ترین‌ها به حساب می‌آمد. تیمی كه روزگاری دو سوم داشته‌های فوتبال ایران و تیم ملی را به نام خود سند زده بود. پاس در ابتدای دهه70 با گردآوری یك نسل جدید دوباره سر برآورد. 
جدول رده بندی نهایی اولین جام آزادگان را در پایان فصل این تیم ها تشکیل دادند:

1- پاس تهران

2- استقلال تهران

3- پرسپولیس

4- ملوان انزلی

5- جنوب اهواز

6- سپاهان اصفهان

7- نساجی مازندران

8- استقلال اهواز

9- کما شیراز

10- تراکتور سازی تبریز

11- استقلال رشت

12- ابومسلم مشهد

 

1371  _ مسابقات جام آزادگان (عصر سبزها با كوتاه‌ترین لیگ)

در سال 1371، شكل جدید از لیگ برگزار شد. شكلی بسیار عجیب! 16 تیم در دو گروه هشت تیمی به مصاف هم رفتند و کوتاهترین لیگ تاریخ ایران را برگزار کردند.

رقابت‌ها از مرداد سال 71 آغاز شد و به دی ماه سال 71 ختم شد. لیگ دوم آزادگان كوتاهترین لیگ تاریخ فوتبال ایران بود.
از گروه اول  تراکتورسازی تبریز و کشاورز تهران به ترتیب با 21 و 18 امتیاز یک شگفتی خلق کردند و بالاتر از استقلال 16 امتیازی راهی مرحله بعد شدند.در گروه دوم نیز پرسپولیس و پاس تهران در پایان بازی های گروهی این مرحله با 18 و 17 امتیاز به نیمه نهایی رفتند.
در مرحله نیمه نهایی نیز در دور رفت پاس در تهران 1 بر صفر تراکتورسازی را شکست داد و در بارزی برگشت در تیریز با این تیم یم یم مساوی کرد تا برای دفاع از عنوان قهرمانی راهی بازی فینال شود.پرسپولیس و کشاورز هم به دلیل مشکلات میزبانی کشاورز فقط یک بازی در ورزشگاه آزادی برگزار کردند که طی آن پرسپولیس با دو گل ناصر محمدخانی و حسین عبدی کشاورز را شکست دهد تا همراه با پاس برگزار کننده دیدار نهایی باشد.

در بازی نفسگیر فینال هم دو تیم پی از 120 دقیقه جنگ نفس گیر به نتیجه ای بهتر از یک یک دست نیافتند.علی اصغر مدیر روستا در دقیقه 40 باری پاس و کریم باوی در دقیقه 67 برای پرسپولیس گلزنی کردند.این تساوی باعث شد تا ضربات نفس گیر پنالتی قهرمان را مشخص کند.سهرابی، عباسی، نو آموز، زینعلی و مدیر روستا برای پاس هر 5 پنالتی را گل کردند اما برای پرسپولیس فقط روز بهانی، درخشان و باوی موفق به گل کردن پنالتی شدند و پنالتی داداش زاده بی ثمر ماند تا پاس برای دومین سال پیاپی قهرمان ایران شود.
پاسی‌های قدرتمند بدون ماركار، استیلی و خاكپور، با غلامپور، نادر باقری، رحیم حلفی، محمد شهبندیان، فرهاد عباسی، ناصر قصاب، آرش نوآموز، علیرضا حكیم‌زاده، اكبر یوسفی، محسن گروسی و اصغر مدیرروستا با مربیگری فیروز كریمی، هم در آسیا و هم در لیگ ایران قهرمان شدند.

در مسابقات لیگ دوم آزادگان این تیم‌ها حضور داشتند.

پاس تهران ، پرسپولیس ، تراكتورسازی ، كشاورز تهران ، استقلال تهران ، صنعت نفت ، جنوب اهواز ، كما شیراز ، وحدت ساری ، سپیدرود رشت ، پلی اكرایل اصفهان ، ملوان انزلی ، استقلال اهواز ، برق شیراز ، نساجی قائم شهر  و ابومسلم.
در مسابقات لیگ دوم آزادگان، مردانی چون: اصغر مدیرروستا (پاس)، حسن شیرمحمدی (پرسپولیس) و جمشید شاه محمدی (كشاورز) بهترین مردان لیگ بودند.

جمشید شاه محمدی (کشاورز) با 11گل، حسن شیرمحمدی (پرسپولیس) با 8 گل و حسین خطیبی (تراکتور سازی) با 7 گل و شهرام عطارزاده (استقلال اهواز) با 6 گل از بهترین گلزنان این سال به شمار میرفتند.

مهمترین دیدار لیگ، بازی پرسپولیس و پاس در دور مقدماتی بود كه با پیروزی عالی سه بر صفر پرسپولیس برابر حریف به پایان رسید.
قهرمانی در تبریز با شكست چهار بر صفر میزبان

سبزپوشان پاس در خانه تراكتور قدرتمند نیاز به پیروزی داشتند تا لیگ را به طور رسمی و روی جدول فتح‌ كنند. میزبان هم انگیزه‌ای نداشت اما خوردن چهار گل از تیم تهاجمی میهمان حرف و حدیث‌های زیادی به دنبال داشت. پاس در این سال قهرمان آسیا هم شد.

 

1372  _ (آغاز امپراطوری نارنجی ها)

در سال 1372، اندكی ثبات بر لیگ حاكم شد. لیگ ایران بار دیگر به شكل منطقه‌ای برگزار شد. 14 تیم در یك گروه به صورت دوره ای رفت و برگشت لیگ را برگزار كردند.

14 تیم حاضر در این دوره عبارت بودند از:

سایپا ، پرسپولیس ، جنوب اهواز ، راه‌آهن اصفهان ، پاس ، نساجی قائم‌شهر ، صنعت نفت ‌، تراكتورسازی ، كشاورز ، ‌چوكا تالش ، سپاهان اصفهان ، برق شیراز  ملوان انزلی ، استقلال اهواز.

در پایان این لیگ تقریبا کوتاه که  با برگزاری 26 بازی رفت و برگشت از مرداد تا بهمن سال 72 به طول انجامید سایپا با 34 و پرسپولیس و جنوب اهواز با 30 امتیاز رده های اول تا سوم را تصاحب کردند.تیم تازه ورود سایپا در اولین حضور خود در مسابقات لیگ برای اولین بار پس از 20 سال جام را از مثلث تاریخی قهرمانی یعنی پرسپولس، استقلال و پاس گرفت.

سایپا  قهرمان این رقابت‌ها با مربیگری بیژن ذوالفقارنسب و حضور جلال بشرزاد، صمد سالك جباری، فرشاد فلاحت‌زاده، احمد جانعلی، مرحوم حسین عسگری، علی‌اكبری، مصطفی قنبرپور، حمید علیدوستی، سیدعلی افتخاری، فرامرز میرزایی، داوود محبوب، رامین محتشمی و... این عنوان را به دست آورد.

تیم نایب قهرمان پرسپولیس هم با مربیگری محمد پنجعلی و بازیکنانی چون نادر باقری، محمودخوراکچی، امیرموسوی نیا، محمد پنجعلی، جواد منافی، نجم الدین بخشی، رضا شاهرودی، حسن شیر محمدی، بهزاد داداش زاده، سعید تهرانی نژاد، حسین عبدی، محمود کلهر، جمشید شاه محمدی، مجتبی محرمی، حمید درخشان، حسن شیر محمدی و ناصر محمد خانی نایب قهرمانی دوازدهمین جام باشگاهی فوتبال ایران را به تالار افتخارات خود اضافه کردند.

در این دوره از لیگ نفراتی مثل سیدعلی افتخاری (سایپا)، حمید درخشان (پرسپولیس) و عباس سیمكانی (ذوب‌آهن) بهترین نفرات لیگ شدند.
دیدار به یاد ماندنی لیگ سوم آزادگان، دیدار سایپا و پرسپولیس بود كه با پیروزی باور نكردنی سه – یك تیم سایپا به پایان رسید.
از سوژه های جالب این دوره هم میتوان به سوژه حضور نیمه كاره پروین و شروع غیبت سلطان اشاره کرد!این لیگ مصادف شد با بازی‌های مقدماتی جام جهانی و شكست تلخ تیم ملی ایران در دوحه... تیم پروین به جام جهانی آمریكا راه نیافت و برخلاف بازی‌های اولیه در دور نهایی قافیه را بد جور به كره جنوبی و عربستان باخت. شایعه‌ها زیاد بود اما پروین چه خود خواسته و چه با حكم نهادهای تصمیم‌گیرنده فوتبال را رها كرد و گوشه تنهایی اختیار كرد

 

1373  _ مسابقات جام آزادگان (قهرمان نارنجی وسط كتك‌ كاری قرمز و آبی)

برای آنكه حقی از تیمی ضایع نشود، فدراسیون در سال 73 لیگ را از شكل منطقه‌ای خارج كرد و 24 تیم مدعی همه در لیگ شركت كردند. 24 تیم در دو گروه 12 تیمی به صورت رفت و برگشت لیگ این سال را برگزار كردند.

24 تیم حاضر در رقابت‌ها عبارت بودند از:

پرسپولیس ، كشاورز ، استقلال ، سایپا ، برق شیراز ، ماشین‌سازی16، شهرداری تبریز ، استقلال اهواز ، جنوب اهواز ، آرارات ، پاس ، سپاهان ، ملوان ، صنعت نفت قائمشهر ، ذوب‌آهن ، چوكا ، تراكتور‌سازی ، بانك تجارت تهران ، نساجی قائمشهر ، پیام گچ مشهد ، آستان قدس ساری ، پارس خودرو تهران ، شاهین بوشهر ، صنعت نفت آبادان.

در پایان 22 بازی  گروه اول سایپا و استقلال با 29 و 27 امتیاز بالاتر از سایر تیم ها راهی مرحله نیمه نهایی شدند.گروه دوم نیز پرسپولیس 33 امتیازی و کشاورز 27 امتیازی را راهی مرحله بعد کرد.

در مرحله نیمه نهایی در بازی رفت سایپا یک بر صفر کشاورز را شکست داد و در بازی حساس و سرنوشت ساز و به یاد ماندنی سال، بازی پرسپولیس و استقلال در روز 30 دی ماه سال 73 در ورزشگاه آزادی بود كه به آن جنجال وحشتناك و باور نكردنی، توام با محرومیت‌های بسیار ختم شد. این بازی در حالی که تا دقیقه 89، 2 بر 2 مساوی جریان داشت، به دلیل هجوم تماشاگران به داخل زمین نیمه تمام ماند و با رای فدراسیون  نتیجه 0-3 به سود استقلال اعلام شد.

تقریبا همه بازیكنان پرسپولیس و استقلال موافق این موضوع هستند كه سوت‌های عجیب داور بازی یعنی احمد ابهران بازی یك طرفه داربی را در روز آخر دی ماه به جنجال بدل كرد. در حالی که بازی دو - دو مساوی بود روی چند سوت مشکوک و عجیب یکدفعه همه چیز به هم ریخت و پس از آن دیگر قضاوت داربی را به داور ایرانی ندادند.

در بازی های برگشت نیز سایپا با نتیجه صفر صفر مقابل کشاورز متوقف شد اما به لطف تک گل حمید علیدوستی در بازی رفت موفق شد در مجموع یک بر صفر برنده باشد و حریف یکی از دو تیم پرطرفدار تهرانی در مرحله نیمه نهایی شود.
پرسپولیس و استقلال هم که به دلیل آنکه بار دیگر تماشاگران در ورزشگاه تهران اغتشاش نکنند، در ورزشگاه بندرعباس برگزار کننده بازی برگشت مرحله نیمه نهایی بودند.این بازی در گرمای بندرعباس با نتیجه بدون گل پایان یافت تا استقلال حریف سایپا در مرحله نیمه نهایی باشد.
دیدار نهایی سیزدهمین دوره لیگ باشگاههای فوتبال ایران بین سایپا و استقلال برگزار شد و دو تیم در پایان 90 دقیقه پیکار به نتیجه مساوی بدون گل رضایت دادند ولی این سایپا بود که روی تیزهوشی فرشاد فلاحت زاده و اشتباه فاحش بهزاد غلامپور در وقت اضافه بازی را برد تا بار دیگر تیمی بجز مثلث سه رنگ قهرمانی یعنی پرسپولیس استقلال و پاس جام را بالای سر برد...
مسابقات از خرداد ماه تا دی ماه سال 73 به طول انجامید و تیم قهرمان سایپا با بهره‌گیری از حذف انضباطی مهره‌های كلیدی پرسپولیس و محرومیت ستارگان استقلال و البته نحضی عدد 13 جام را بلالی سر برد!

سایپا، قهرمان لیگ سال 72 با همان تركیب لیگ سال قبل یعنی جلال بشر زاد، حسین عسگری، احمد جانعلی، محمد سالک جباری،فرشاد فلاحت زاده، علیرضا سهندرازیان، سید علی افتخاری، حمید علیدوستی، حسن استیلی، بهروز پرورش خواه، علی اکبر ی، مجید صالح، صبیح ساران و قدرت مرادی در مسابقات شركت كرده و با مربیگری دكتر ذوالفقارنسب قهرمانی را در مسابقات امسال نیز تكرار كرد.

تیم نایب قهرمان استقلال نیز با نفراتی چون بهزاد غلامپور، حمید بابازاده، مسعود غفوری اصل، جواد زرینچه، مهدی پاشا زاده، قاسم سیانکی، امیر قلعه نوعی، سلطانی، علی حاج اکبری، محمود فکری، ادموند اختر، عباس سرخاب، علی اکبریان، جمال ندافی، ایمان عالمی، محمد نوری و محمد رضا مهران پور و مربیگری نصرالله عبد اللهی نتوانست جلوی نحضی عدد 13 را بگیرد.

در مسابقات لیگ سال 73 مردانی چون فرشاد پیوس و علی دایی از پرسپولیس و امیر قلعه‌نویی از استقلال بهترین نفرات رقابت‌ها بودند.
فرشاد پیوس (پرسپولیس) با 20 گل، علی دایی (پرسپولیس) با 15 گل، سید کمال حسینی (ذوب آهن) با 14 گل، احمد رضا سهرابی (پاس تهران) با 12 گل، ادموند اختر (استقلال تهران) و ادموند بزیک (آرارات) با 11 گل از بهترین گلزنان این دوره بودند.

 

1374  _ مسابقات جام آزادگان (تكرار حماسه سرخ  پس از 20 سال...)

لیگ سال 74 یك گروه 16 تیمی به صورت دوره ای رفت و برگشت برگزار شد.

تیم‌های حاضر در لیگ پنجم آزادگان عبارت بودند از: پرسپولیس ، بهمن ، استقلال ، پاس ، سپاهان ، برق شیراز ، استقلال اهواز ، ماشین‌سازی ، كشاورز تهران ، پلی اكریل ، شموشك نوشهر ، ملوان انزلی ، جنوب اهواز ، آرارات ، شهرداری تبریز و سایپا
در پایان این لیگ نفسگیر که  با برگزاری 30 بازی رفت و برگشت از اردیبهشت تا بهمن 74 به طول انجامید پرسپولیس با 57 و بهمن و استقلال با50 امتیاز رده های اول تا سوم را تصاحب کردند.

پرسپولیس قهرمان به رغم آغازی ضعیف تقریبا از قهرمانی ناامید شده بود.حتی خوشبین‌ترین هوادار استقلال و پرسپولیس هم پذیرفته بود كه بهمن تازه وارد با بازیهای طوفانی خود قهرمان لیگ می‌شود چون فاصله قطب سوم فوتبال کشور با تیم دوم جدول 13 امتیاز بود. در ادامه كار با توجه به افت تیم بسیار قدرتمند بهمن کرج که از پدیده های جدید فوتبال ایران بود و همچنین ورود استانكو كروات به فوتبال ایران هر چقدر پرسپولیس با اختلاف یك گل حریفان را می‌برد، بهمن با بد بیاری مساوی و باخت می‌داد تا در نهایت شد آنچه دیدید.قرمزها اكثر بازی‌های خود را با اختلاف یك گل و با شیوه فوتبال كروات‌ها! به سود خود خاتمه دادند و نهایتا این سرخپوشان بودند که صاحب عنوان قهرمانی رقابت‌ها شد. قرمزپوشان پایتخت بعد از 20 سال قهرمان لیگ می‌شدند (البته اگر جام شهید اسپندی 58 و جام 17 شهریور 68 را محاسبه نکنیم).

پرسپولیس با مردانی چون احمدرضا عابدزاده، نیما نكیسا، افشین پیروانی، بهروز رهبری‌‌فرد، یحیی گل‌محمدی، داوود محبوب، رضا شاهرودی، نعیم سعداوی، محمود شافعی، حسین شیر محمدی، محسن عاشوری، بهزاد داداش زاده، مجید نامجو مطلق، رضا ترابیان، مهدی مهدوی كیا، علی دایی و فرشاد پیوس با مربیگری استانكو به عنوان قهرمانی رسید.

در تیم بسیار قدرتمند بهن که بازیکنان آینده داری را به فوتبال ایران معرفی کرد نیز نفراتی چون احمد سجادی، رافیک مارگوسی،نادر محمد خانی، مهدی حسینی نسب، مارکار آقاجانیان، مهدی تارتار، اصغر الماسی، رضا رضایی منش، سیدمهدی ابطحی، حمید استیلی، امیر هوشنگ شریفی، فرهاد مجیدی، خداداد عزیزی، اکبر آبسالان، علی اصغر مدیر روستا، ید الله سلیمانی، محمد خاکپور، علی لطیفی، علی طالبی و علی اکبر یوسفی با مربیگری مشترک فیروز کریمی و فرهاد کاظمی به چشم میخوردند.

بهترین بازیكنان این دوره از رقابت‌ها، علیرضا منصوریان از استقلال، احمدرضا عابدزاده و بالاخره افشین پیروانی از تیم فوتبال پرسپولیس بودند.
محمد مومنی (پلی اکریل) با 19 گل، کوروش برمک (کشاورز) با 15 گل، هاشم حیدری (بهمن) و علی میرزا استواری (برق شیراز) با 14 گل، مهدی جعفرپور (ماشین سازی) و علی اصغر مدیر روستا (بهمن) با 12 گل و ادموند بزیک (آرارات) و ادموند اختر (استقلال تهران) با 11 گل از بهترین گلزنان این دوره بودند.

خاطره انگیز‌ترین بازی لیگ سال 74، بازی روز شش مرداد استقلال و پرسپولیس بود كه این دیدار تیم پرسپولیس برابر حریف با نتیجه سه بر یك برنده شد، ساندرو یوهل مجاری داور این دیدار بود.

 

1375  _ مسابقات جام آزادگان (اولین پنجگانه به دست پرسپولیس)

لیگ سال 75، لیگ ششم آزادگان با شكلی بدیع از تیر ماه 75 شروع و به تیر ماه 76 ختم شد!

تیم‌های حاضر در لیگ ششم آزادگان عبارت بودند از: پرسپولیس ، بهمن ، سپاهان ، پاس ، صنعت نفت آبادان ، استقلال ، پیام مقاومت مشهد ، برق شیراز ، استقلال اهواز ، ذوب‌آهن ، تراكتورسازی ، پلی اكریل ، ماشین سازی ، ملوان ، شموشك نوشهر  و كشاورز تهران.
در پایان رقابت های این دوره پرسپولیس،بهمن و سپاهان رده های اول تا سوم را از آن خود کردند. پرسپولیس در این دوره از رقابت‌ها با ترمیم ضعف‌هایش، قهرمانی را تكرار كرد و بار دیگر صاحب جام قهرمانی رقابت‌ها شد. پرسپولیس اولین تیم ایرانی با پنج عنوان قهرمانی در لیگ بود.از نکات قابل توجه جام آزادگان این می باشد که تا این دوره یعنی دوره ششم تنها سه تیم قهرمان این مسابقات شده بودند و هر تیم نیز به توالی 2 بار قهرمان گردیده بود.یعنی پس از شش دوره به ترتیب پاس،سایپا و پرسپولیس به هرکدام به ترتیب دوبار قهرمان شده بودند و در این بین استقلال تهران که پبش از جام آزادگان همواره یکی از سه ضلع قهرمانی در لیگ ایران بوده در کل این شش دوره فقط به دو نایب قهرمانی و یک سومی دست پیدا کرده بود که در نوع خود قابل توجه است!!! البته میانگین سنی بازیکنان استقلال در این سالها بسیار بالا بود و باعث شده بود بسیاری به این تیم لقب ((پیرمردها)) را بدهند! که این خود از مهمترین عوامل عدم موفقیت استفلال به شمار میرفت.

در دوره پانزدهم لیگ ایران استخوانبندی تیم قهرمان پرسپولیس در طول فصل را، مردانی چون: احمدرضا عابدزاده، افشین پیروانی، مجتبی محرمی، بهروز رهبری‌فرد، یحیی گل‌محمدی، رضا شاهرودی، مهرداد میناوند، نعیم سعداوی، كریم باقری، محمود شافعی، سیدعلی افتخاری، رضا ترابیان، علی دایی، ادموند بزیك و مهدی مهدوی‌كیا به مربیگری استانكو تشکیل میدادند.

در مسابقات لیگ سال 75، مردانی چون كریم باقری از پرسپولیس، خداداد عزیزی از بهمن و مهدی مهدوی‌كیا از پرسپولیس بهترین نفرات لیگ بودند.

روز 20 تیر 76، روز پایانی لیگ ششم، خاطره انگیزترین روز لیگ بود. در این روز پرسپولیس با نتیجه سه بر صفر پیرمردهای استقلال را شكست داد. آتش پرسپولیس و جوانانش درست بعد از خروج پیوس از زمین آغاز شد و همه احتمال می‌دادند یك شش بر صفر دیگر تكرار شود.

از سوژه های جالب این بازی میتوان به سوژه وداع فرشاد در داربی تشریفاتی اشاره کرد.پرسپولیس با بازی‌های كوبنده پنج هفته مانده به آخر خط، قهرمان لیگ شد اما روز خداحافظی فرشاد آقای گل باید روز بزرگی در تاریخ لیگ باشد. پیوس یك ربع در زمین بود و در ثانیه‌های آخر ضربه كاشته تماشایی زد كه با هنرنمایی غلامپور به گل تبدیل نشد. شاید اگر آن توپ گل می‌شد همه می‌گفتند ساختگی بوده!... به هر حال فرشاد در روز داربی شماره 17 را از تن بیرون آورد و آن را به تن مهدوی کیایی کرد که تا سال ها نامش به عنوان یکی از بهترین هافکهای ایران بر سر زبان ها بود.

 

1376  _ مسابقات جام آزادگان (خوش شانسی آبی ها در لیگ بدون کولاک!)

لیگ هفتم آزادگان از تیر ماه سال 76  آغاز شد اما به خاطر وقفه‌های زیاد مسابقات مقدماتی جام جهانی 98 فرانسه، نحوه صعود ایران، اردو‌ها و بازی‌های تداركاتی و خود جام جهانی تا 13 ماه به طول انجامید و لیگی که سی هفته بیشتر نداشت 60 هفته به طول انجامید (میانگین هر 15 روز یک بازی!!!) تا لیگ هفتم یکی از طولانی ترین لیگ های تاریخ ایران لقب گیرد.

بازی ها تا پایان هفته نهم با بدون هیچ مشکلی جریان داشت و پرسپولیس که در سال های 74 و 75 قهرمان جام آزادگان شده بود و امسال در پی کسب سومین قهرمانی پیاپی خود در این رقابت ها بود در پایان نه بازی با شش برد،‌یك مساوی و دو باخت داشت در عین صدرنشینی لیگ كنار كشید...!!!!

پرسپولیسی ها در این سال با یک توفیق اجباری روبرو شده بودند.تیم ملی ایران که پس از 20 سال به جام جهانی صعود کرده بود،خود را برای حضور قدرتمندانه در بازی های فرانسه آماده میکرد.از آنجا که استخوانبندی اصلی تیم ملی ایران را بازیکنان پرسپولیس تشکیل میدادند ،ستاره های سرخپوش مجبور بودند بخاطر منافع تیم ملی قید حضور در تمرینات پرسپولیس را بزنند و از آنجا که ایویچ به اندازه دوجین بازی تداركاتی و اردو و سفر برای تیم ملی قبل از جام جهانی 98 گذاشته بود چاره‌ای جز این باقی نمی‌گذاشت.به همین خاطر پرسپولیس و هوادارانش مجبور شدند خود را فدای تیم ملی کشورشان کنند.پس پرسپولیس طی توافقی با فداراسیون از لیگ كنار كشید.
استقلال که طی شش دوره گذشته جام آزادگان هیچگاه به مقام قهرمانی نرسیده بود در این دوره در میان تعجب همگان قهرمان شد.در سال 76 ابر و باد و مه و خورشید دست در دست هم داده بودند تا آبیها جام را بالا ببرند.برعکس بازیکنان پرسپولیسی که استخوان بندی اصلی تیم ملی را تشکیل میدادند از تیم قهرمان استقلال فقط دو بازیکن (منصوریان و پاشازاده) در تیم ملی حضور داشتند که واقها جای تعجب داشت تا جاییکه ناصر حجازی در یك بازی استقلال در شمال و از فرط ناراحتی گفت اگر من جای ایویچ بودم همین دو نفر را هم از استقلال به تیم ملی دعوت نمی‌كردم! واقعا شانس آوردیم كه پرسپولیس كنار كشید!.از طرفی  تمرینات استقلال (برعکس پرسپولیس) با حضور تقریبا همه بازیکنان به شکل منظمی برگزار میشد و از آن جا که به علت اردوها و بازیهای پیاپی تیم ملی لیگ با تعطیلی های بسیاری مواجه میشد فرصت بیشتری برای تمرین کردن داشتند.و بزرگترین خوش شانسی آبی ها نیز کنار کشیدن انصراف پرسپولیس بود... .
پرسپولیس ها که دو جام پیاپی را در سالهای 74 و 75 بالا برده بودند خود را برای سومین قهرمانی پیاپی آماده میکردند و از آنجا که جام های هشتم و نهم آزادگان نیز به پرسپولیس رسد،اگر این قهرمانی هم از آن پرسپولیس شده بود،قرمز ها از این حیث صاحب یک رکورد جاودانه در فوتبال ایران،آسیا و حتی جهان میشدند.ولی حیف... .

به هر حال نباید منکر شایستگی های استقلال 76 نیز شویم.به این ترتیب بود که استقلال بدون رقیب و مزاحم خیلی راحت قهرمان مسابقات شد.

در تركیب استقلال قهرمان این دوره، پرویز برومند، حمید بابایی، احمد كعبیانپور،‌جواد زرینچه، محمد رضا مهرانپور، امین راستی، فرهاد مجیدی، علیرضا اكبر‌پور، محمد نوری، علیرضا منصوریان،‌ادمونداختر، محسن گروسی و... حضور داشتند و ناصر حجازی هم سرمربی استقلال بود.

تیم‌های حاضر در لیگ هفتم عبارت بودند از:

پرسپولیس ، استقلال ، پاس ، ذوب‌آهن ، فجر شهید سپاسی ، شهرداری تبریز ، سپاهان ، سایپا ، پلی اكریل اصفهان ، تراكتور‌سازی ، فولاد خوزستان، صنعت نفت، بهمن، استقلال اهواز، برق شیراز، پیام مقاومت مشهد.

بهترین بازیكنان حاضر در این دوره از مسابقات لیگ، علیرضا اكبر‌پور و جواد زرینچه از استقلال و سیروس دین‌‌محمدی از شهرداری تبریز بودند.
دیدار خاطره‌انگیز این دوره از رقابت‌ها، دیدار فجر شهید سپاسی نوظهور و فولاد بود كه این دیدار را فجر شهید سپاسی با نتیجه باور نكردنی هفت بر صفر به سود خود خاتمه داد.

 

1377  _ مسابقات جام آزادگان (پرسپولیس بد جوری قهرمان می‌شود!)

لیگ هشتم آزادگان در حالی از شهریور 77 آغاز شد که هنوز تب جام جهانی در ایران فروکش نکرده بود.تیم ملی ایران در دومین حضور خود در جام جهانی پس از یک برد قاتع مفابل آمریکا به کشور باز گشته بود که در این مجال فرصت پرداختن به جزئیات بیشتر وجود ندارد.(اطلاعات کامل پیرامون تیم ملی ایران و حضور در جام جهانی 98 و ... در بخش تاریخچه تیم ملی موجود در آرشیو سایت موجود است) .پرسپولیس ، استقلال ، سپاهان ، سایپا ، پاس ، چوكا ، فولاد ، ابومسلم ، صنعت نفت ، فجر شهید سپاسی ، تراكتور‌سازی ، ذوب‌آهن ، ملوان انزلی ، شهرداری تبریز، پلی اكریل و بانك ملی تهران لیگ هشتم را تشکیل میدادند.

در این بین پرسپولیس که فصل گذشته قهرمانی حتمی خود را فدای تیم ملی کرده بود در این فصل میتوانست با حضور همه ملی پوشان خود در بازی ها کولاکی به پا کند.سلطان از هفته چهارم به عنوان مدیر فنی و از هفته پنجم به عنوان سرمربی به فوتبال و پرسپولیس برگشت اما پس از باخت یك بر صفر به سپاهان در اصفهان (كه با پنالتی هدر رفته عابد‌زاده همراه بودم پروین به خبرنگاران گفت: «پرسپولیس بد جوری قهرمان می‌شود!» همین هم شد و پرسپولیس ناگهان 14 بازی پشت سر هم را با برد ادامه داد.از همان هفته نخست همه پرسپولیسی ها منتظر داربی روز 22 آبان  بودند تا شاهد انتقام خونین قرمزها از آبی ها باشند.استقلال که در لیگ هفتم آزادگان جام را از پرسپولیس هدیه گرفته بود میدانست سرخپوشان با همه توان خود برای انتقام آماده میشوند.سرانجام روز 22 آبان 77 روز دیدار خاطره‌انگیز سرخ و آبی فرا رسید.دیداری كه پرسپولیسی ها از همان ابتدا دروازه آبی ها را توپ باران کردند و اکثر دقایق بازی یکطرفه بود تا جایی که ناصر حجازی سرمربی وقت استقلال بعد از بازی دچار سکته شد! استقلالی ها شانس آوردند که یک گل از پرسپولیس دریافت کردند.با هر حال همانطور که پیش بینی میشد ،مسابقات در خرداد سال 78، با قهرمانی پرسپولیس به پایان رسید. این قهرمانی، ششمین قهرمانی پرسپولیس در لیگ ایران بود، سرخپوشان با 65 امتیاز در لیگ 16 تیمی، ركورد امتیاز را در عرصه این رقابت‌ها شكستند.

در تركیب قهرمان این نفرات حاضر بودند: احمدرضا عابد‌زاده، داوود فنایی، یحیی گل محمدی، افشین پیروانی، بهروز رهبری‌فرد، علی انصاریان، رضا شاهرودی، نعیم سعداوی، مهدی مهدوی‌كیا، علی كریمی، نادر محمدخانی، حمید استیلی، علیرضا امامی‌فر، اسماعیل حلالی، ادموند بزیك، بهنام سراج، ‌هادی مهدوی‌كیا و...

با مربیگری علی پروین

در لیگ هشتم آزادگان،‌نفراتی چون احمدرضا عابد‌زاده، علی كریمی و مهدی‌هاشمی نسب بهترین بازیكنان لیگ بودند. جالب است هر سه بازیكن مورد اشاره از تیم فوتبال پرسپولیس بودند.

 

1378  _ مسابقات جام آزادگان (ادامه سلطه پرسپولیس با سلطان)

در لیگ سال 78، یعنی لیگ نهم آزادگان، از تعداد تیم‌های حاضر در لیگ كاسته شد. 14 تیم در این رقابت‌ها شركت داشتند.
پرسپولیس ، استقلال ، فجر شهید سپاسی ، سپاهان اصفهان ، ذوب‌آهن ، تراكتور‌سازی ، پاس ، بهمن ، سایپا ، فولاد ، ابومسلم ، صنعت نفت ، چوكاتالش ، ایرسوتر نوشهر تیم های حاضر در لیگ نهم آزادگان بودند.

مسابقات از بیست و دوم مرداد ماه 78 شروع شد و به چهارم خرداد ماه 79 ختم شد.(مسابقات در 26 هفته برگزار شد.)پرسپولیس که در این فصل نیز شانس نخست قهرمانی به شمار میرفت همچنان نامش لرزه بر اندام سایر تیم ها می انداخت.

بازیکنانی مثل احمدرضا عابد‌زاده، داوود فنایی، علی انصاریان، مهدی‌هاشمی‌نسب، بهروز رهبری‌فردا، علیرضا امامی‌فر، اسماعیل حلالی، محمد برزگر،‌هادی مهدوی‌كیا، حمید استیلی، بهنام سراج، ادموند بزیك، افشین پیروانی، علی كریمی، حامد كاویانپور و... با مربیگری علی پروین از پرسپولیس تیمی ساخته بودند که 23 بازی بدون باخت  صدر جدول را رها نمیکرد.پرسپولیس آنقدر امتیاز جمع كرده بود كه دیگر نیاز به برد نداشت، نفت هم در لبه پرتگاه بود. هفته بیست و چهارم بدون علی پروین و با هدایت ناصر ابراهیمی تیم پرسپولیس به آبادان رفت و سه بر صفر در گرمای جنوب بازی را باخت. حد نصاب عجیبی در لیگ ایران برای یك تیم بدون باخت ثبت شد و اگر پروین می‌خواست این ركورد ادامه هم پیدا می‌كرد.

مهاجمان پرسپولیس با 45گل بهترین لقب بهترین خط حمله لیگ را تصاحب کرده بودند.بیشترین برد (15 برد) و کمترین باخت ( 2باخت) هم از آن قرمزها بود.با همه این تفاسیر تیمی بجز پرسپولیس نمیتوانست قهرمان باشد.چهارمین قهرمانی پرسپولیس در جام آزادگان و هفتمین قهرمانی آن ها در لیگ ایران در چهارم خرداد ماه 79 رقم خورد تا بار دیگر پرسپولیس حسرت انصراف اجباری از لیگ در سال 76 را بخورد.اگر پرسپولیس در آن سال انصراف نمیداد به طور حتم قهرمان میشد و با پنج قهرمانی پیاپی در لیگ رکورردی جاودانه را در فوتبال ایران و آسیا رقم میزد.

بازی روز دوم مهر ماه سال 78 یكی از نبرد‌های خاطره انگیز این سال بود. در این بازی پرسپولیس با دو یار اخراجی برابر حریف با نتیجه صفر - صفر مساوی كرد.

در مسابقات لیگ نهم آزادگان بار دیگر علی كریمی و مهدی‌هاشمی‌نسب جزو بازیكنان برتر و نخبه بودند، البته‌هادی طباطبایی، دروازه‌بان استقلال هم یكی از مردان برتر این سال بود و با عکس العمل های دیدنی خود از عوامل اصلی نائب قهرمانی استقلال بود.

 

1379  _ مسابقات جام آزادگان (قهرمانی اساطیری استقلال)

باز هم كاهش در تعداد تیم‌ها!!! لیگ دهم آزادگان در سال 79 با شركت 12 تیم از پنج شنبه سیزدهم مرداد ماه 1379 آغاز و تا پنج شنبه سی ام فروردین ماه 1380 به طول انجامید.12 تیم در یک گروه بصورت رفت و برگشت با هم بازی کردند و مسابقات 22 هفته طول کشید.در کل 132 بازی برگزار شد و بطور میانگین 2/4 گل در هر بازی به ثمر رسید.نهایتا استقلالی ها با 50 امتیاز و بالاتر از پرسپولیس 46 امتیازی به مقام نخست دست یافتند تا آخرین جام این مسابقات به کلکسیون افتخارات این باشگاه اضافه شود.آنها با 52 گل زده بهترین خط حمله لیگ را نیز دارا بودند تا جایی که با برد شش بر یک مقابل استقلال رشت پر گل ترین بازی لیگ امسال را رقم زدند.استقلال با 15 برد  و 2 باخت از 22 بازی یك قهرمانی با اقتدار و ایده‌آل را در این سال به دست آورد.

در تركیب استقلال قهرمان،‌‌ هادی طباطبایی، پرویز برومند، محمد نوازی، جواد زرینچه، ستار همدانی، علیرضا نیكبخت، ید‌ا... اكبری، سیروس دین محمدی، علیرضا اكبر‌پور،‌علی سامره، محمود فكری، فرهاد مجیدی، مهدی‌هاشمی‌نسب، سهراب بختیاری‌زاده و... با مربیگری منصور پور حیدری حاضر بودند.

تیم‌های آخرین لیگ آزادگان عبارت بودند از:

استقلال ، پرسپولیس ، سایپا ، ذوب‌آهن ، پیكان ، پاس ، سپاهان ، فولاد ، فجر شهید سپاسی ، استقلال رشت ، برق شیراز ، تراكتور‌سازی.
در مسابقات لیگ دهم، مهدی‌هاشمی‌نسب و علی سامره از تیم استقلال و علی كریمی از پرسپولیس بهترین بازیكنان سال انتخاب شدند.
بهترین گل زنان این دوره را نیز رضا صاحبی (ذوب آهن) با 14 گل ، علی سامره (استقلال تهران) با 13 گل ، رضا استواری (ذوب آهن)، امیر وزیری (فجر سپاسی) و امیرحسین سلامی بخش (استقلال رشت) با 8 گل و بهروز رهبری فرد (پرسپولیس) فرامرز فاطمی (فجر سپاسی) با 7 گل تشکیل میدادند.

از سوژه های جالب این دوره میتوان به گل مهدی‌هاشمی‌نسب به عابد‌زاده در داربی برگشت اشاره کرد.بازی دی ماه سال 79 پرسپولیس و استقلال كه طی آن دو تیم به تساوی دو بر دو برابر هم دست یافتند مهدی‌هاشمی‌نسب به احمدرضاعابد‌زاده گل زد كه آن دیدار معروف‌ترین بازی این سال بود.‌هاشمی‌نسب قبلا با پیراهن پرسپولیس چهار گل به تیم استقلال زده بود!

همانگونه که گفته شد دوره دهم آخرین دوره برگزاری جام آزادگان در سطح اول فوتبال ایران بود و پس از آن از اوایل دهه ۸۰ شاهد برگزاری لیگ حرفه‌ای در ایران بودیم.

 

1380  _ نخستین دوره لیگ برتر (سلطان سنتی لیگ مدرن را فتح كرد)

در زمان آغاز ریاست صفایی فراهانی در فدراسیون فوتبال آیین نامه ای با هدف پیشرفت فوتبال باشگاهی در ایران تدوین و تصویب شد اما تعدادی از آئین نامه‌های در نظر گرفته شده برای برگزاری این لیگ پس از گذشت چندین  سال همچنان جنبه اجرایی به خود نگرفته بود که در سومین سال ریاست ایشان در فدراسیون مورد تصویب نهایی قرار گرفت تا از اوایل دهه 80  اولین دوره لیگ حرفه ای فوتبال ایران در زمان تصدی ریاست محسن صفایی فراهانی پس از سالها كش و قوس و دیركرد و انتقادات و پیشنهادات شروع و آغاز به كار كرد. براساس تصویب مسوولا ن اجرایی این رقابت‌ها اولین دوره لیگ برتر باید با حضور 14 تیم آغاز می‌شد،پس 12 تیم آخرین دوره جام آزادگان بدون سقوط دو تیم آخر به دسته پایین تر، به اضافه دو تیم ملوان و ابومسلم که از زیر گروه صعود کرده بودند، باید تیم‌های حاضر در این رقابت ها را تشکیل می‌دادند.

سازمان لیگ برتر ایران نیز به همت صفایی فراهانی – دكتر خبیری – عرفانیان دانشور – دكتر محمد دادكان – محمد رنجبر – علیرضا كرد (مدیر روابط عمومی سازمان ) – ترابیان – غفاری و تنی چند از كارشناسان و پرسنل فدراسیون فوتبال و سازمان تربیت بدنی تاسیس شد و آغاز به كار كرد .

از مهر ماه سال 80، مسابقات لیگ حرفه‌ای رسما در ایران فعالیت خود را آغازكرد. تیم‌های لیگ رسما اعلام حرفه‌ای گری كردند.دراولین دوره،نارسایی های بسیاری به چشم می آمد اما به هر حال آغاز حركت به نوع خود جالب بود و علیرغم مسائل ریز و درشت و ناهماهنگی های كلان با سایر لیگ های حرفه ای  مسابقات لیگ اول با شركت 14 تیم در 26 هفته آغاز شد.

 در اولین دوره لیگ برتر كه با شركت 14 تیم آغاز شد تیمهای زیر حضور داشتند :

1- پیروزی 2- پاس  3- استقلال 4- سایپا  5 – پیكان  6 – سپاهان  7 – ذوب آهن اصفهان   8 – فجر سپاسی شیراز 9 – برق شیراز    10 – تراكتور سازی تبریز  11- ملوان بندر انزلی  12- استقلال رشت  13 - فولاد خوزستان 14- ابومسلم

مربیان حاضر در لیگ برتر سال 80 ( اولین دوره )1–پیروزی ( علی پروین )      2 –فجر سپاسی ( غلامحسین پیروانی )3–استقلال (منصور پورحیدری)  4 –برق شیراز (اصغر شرفی) 5–پاس (همایون شاهرخی)6 –تراكتور سازی (محمود یاوری – شیخ لاری)7 –سایپا (محمد مایلی كهن)  8 –ابومسلم (فرهاد كاظمی) 9–پیكان (حمید علیدوستی)10–فولاد خوزستان (‌وینگو بگوویچ) 11–سپاهان (استانكر پوكله كویچ) 12 – استقلال رشت (ناصر حجازی) 13 –ذوب آهن (بهرام عاطف) 14 –ملوان (محمد احمدزاده)‌.

سرانجام پس از 26 هفته تلاش ، تیم پرسپولیس تهران با کسب 49 امتیاز به مقام قهرمانی رسید و استقلال تهران نایب قهرمان شد. قهرمانی پرسپولیس در این بازی ها به شکلی عجیب!! رقم خورد.در حالی که استقلال تا هفته ماقبل پایانی با دو امتیاز از پرسپولیس پیش بود درهفته آخر با یک گل مغلوب میزبان خود ملوان شد تا پرسپولیس به لطف پیروزی یک برصفر در خانه برابر فجرسپاسی با 49 امتیاز قهرمان اولین دوره این رقابت ها نامیده شود.

در هشتمین قهرمانی تیم فوتبال پرسپولیس، نفراتی چون داوود فنایی، محمدرضا جونكی زاده، فرشید كریمی، افشین پیروانی، بهروز رهبریفر، علی انصاریان، حسن خانمحمدی، پژمان جمشیدی،حامد كاویانپور، رضا جباری، پایان رافت،محمد برزگر، امیر حسین اصلانیان و... با مربیگری علی پروین حاضر بودند.

در مسابقات لیگ اول حرفهای، نفراتی مثل حامد كاویانپور از پرسپولیس، ابراهیم میرزاپور از فولاد و علی سامره از استقلال بهترین نفرات بودند. دیدار ملوان و استقلال در روز هفتم خرداد سال 81 خاطره انگیزترین بازی سال بود. در این دیدار ملوان، استقلال را شكست داده و قهرمانی را در لیگ اول از تیم استقلال گرفت.

در این دوره لیگ برتر رضا عنایتی از تیم ابومسلم مشهد با به ثمر رساندن گلهای بیشتر عنوان آقای گلی اولین لیگ حرفه ای ایران را كسب كرد .

 تیم فولاد خوزستان با رهبری بگویچ در لیگ برتر به عنوان سومی و بهترین شهرستان دست یافت .

در پایان لیگ دوره اول دو تیم استقلال رشت و تراكتور سازی از انتهای جدول و به علت كسب نتایج ضعیف به دسته پائین تر ( لیگ  آزادگان ) كشور سقوط كردند و در ادامه دو تیم صدرنشین لیگ آزادگان یعنی ( استقلال اهواز به مربیگری فیروز كریمی ) و صنعت نفت آبادان به مربیگری ابراهیم قاسمپور به لیگ برتر و دسته اول كشور در سال 81 صعود كردند .

شاید بتوان ماراتن سرخابی تا لحظه آخر را بزرگترین سوژه این دوره قلمداد کرد.پرسپولیسی ها بدون مدیر عامل هر روز بهانه میگرفتند كه از لیگ كنار میكشند اما هر هفته با وساطت استانداری، فدراسیون، شورای تامین،سازمان ورزش و برخی وزارتخانهها ادامه میدادند تا اینكه روز آخر و در یك بازی مشكوك استقلال در انزلی یك بر صفر باخت و پرسپولیس در آزادی با یك گل فجر سپاسی را برد و در كمال ناباوری قهرمان شد. پور حیدری هنوز هم دلیل آن همه توپ گل نشده تیمش را نمیداند.

لیگ اول حرفه ای از دید آمار و ارقام:

تاریخ  شروع مسابقات : 11 آبان ماه 1380 (4 نوامبرسال 2001)

تاریخ پایان مسابقات :  7 خرداد ماه 1381 (28 می سال 2002)

تعداد بازی های انجام شده : 182 مسابقه

تعداد گل های زده شده :382 گل

میانگین گل در هر بازی: 09/2 گل در هر بازی

بهترین خط حمله : ابومسلم با40 گل زده

ضعیف ترین خط حمله : تراکتور سازی تبریز با 12 گل زده

بهترین خط دفاع : فجر سپاسی شیراز با 20 گل خورده

ضعیف ترین خط دفاع : استقلال رشت  با 44 گل خورده

بیشترین پیروزی : استقلال و پرسپولیس با 13 برد

بیشترین باخت : استقلال رشت با 16 باخت

کمترین باخت : پرسپولیس و پاس با 3 باخت

پرگل ترین بازی : ابومسلم مشهد 9- استقلال رشت 2

بهترین تیم شهرستانی: فولاد خوزستان

 

1381  _ دومین دوره لیگ برتر (دور افتخار قهرمان بر فراز کالسکه زرد!)

در سال 81، دومین دوره رقابتهای فوتبال لیگ برتر باشگاههای ایران از آبان ماه شروع شد و در تیر ماه سال 82 به پایان رسید. مسابقات بار دیگر با شركت 14 تیم برگزار شد.تیم‌های حاضر در لیگ دوم حرفه‌ای عبارت بودند از:

سپاهان ، پرسپولیس ، پاس ، فجر شهید سپاسی ، پیكان ، سایپا ، فولاد ، ذوب‌آهن ، استقلال ، برق شیراز ، استقلال اهواز ، ابومسلم ، صنعت نفت  و ملوان.

دومین دوره لیگ برتر از روز 25 مهرماه 1381 (17 اکتبر سال 2002) و با برگزاری دیدار تیم‌های استقلال تهران و پاس همدان در ورزشگاه آزادی بصورت رسمی آغاز شد، دیداری که با برتری 3 بر یک آبی پوشان تهرانی همراه شد. البته در اواسط دومین دوره مسابقات فوتبال لیگ برتر باشگاه‌های کشور ورزشگاه آزادی برای بازسازی تعطیل شد. این اتفاق برگزاری دومین دوره رقابت‌های لیگ برتر را تحت الشعاع قرارداد و در نهایت ورزشگاه تختی میزبان دیدارهای سرخابی‌ها شد.

در آن سال و در حالیکه تیم‌های پرسپولیس و استقلال تهران به علت برگزاری مسابقات خود در چمن نامطلوب ورزشگاه تختی دچار افتی محسوس شده بودند، مردان زردپوش اصفهان با هدایت فرهاد کاظمی، از سایر رقیبان سبقت گرفتند و رکوردی قابل قبول را از خود در این مسابقات به ثبت رساندند.

سپاهان اصفهان که نتایج بسیار خوبی را در این رقابت‌ها کسب کرده بود، در هفته بیست و سوم با متوقف کردن پرسپولیس در تهران و درحالیکه 3 هفته به پایان لیگ دوم باقیمانده بود، قهرمانی را برابر دیدگان تماشاگران تیم سرخپوش جشن گرفت. این تیم با هدایت مربی جوان خود فرهاد کاظمی با اختلاف 7 امتیاز نسبت به تیم دوم جدول رده بندی، دومین جام قهرمانی لیگ برتر را به خانه ببرد.
دور افتخار زدن بر روی کالسکه در جشن قهرمانی لیگ دوم، یکی از جالب‌ترین اتفاقات ادوار مختلف لیگ برتر بود که سپاهانی‌ها پس از پایان رسمی مسابقات در ورزشگاه نقش جهان اصفهان آن را به نمایش گذاشتند. این تیم از آن زمان به بعد خود را به عنوان یکی از قطب‌های فوتبال کشور مطرح کرد و به عنوان قطب سوم قهرمانی در لیگ برتر مطرح شد. سپاهان اصفهان اولین قهرمان شهرستانی لیگ حرفه ای ایران بود كه با فاصله‌ای قابل توجه عنوان قهرمانی را به خود اختصاص داد.

در پایان این مسابقات تیم فوتبال سپاهان با 52 امتیاز از 26 بازی (16 برد، 4 تساوی، 6 باخت، 47 زده و 27 خورده) عنوان قهرمانی را از آن خود کرد.

در تركیب سپاهان قهرمان، آرمناك پطروسیان، رضا حسن زاده، مجید بصیرت، مسعود خادمی، محرم نوید‌كیا، محمود كریمی، لئون استپانیان، اصغر طالب‌نسب، ادموند بزیك، فرهاد بهادرانی و... به مربیگری فرهاد كاظمی حاضر بودند.

تیم‌های پاس با 45 امتیاز، پرسپولیس با 44 امتیاز، فجرسپاسی با 42 امتیاز و پیکان با 37 امتیاز به ترتیب در رده‌های دوم تا پنجم قرار گرفتند.
ضمن اینکه استقلال با هدایت "رولند کخ" آلمانی به رده نهم دست یافت تا به بدترین نتیجه اش در رده بندی رقابت‌های لیگ کشوری تا آن روز دست یابد.

در مسابقات لیگ دوم حرفه‌ای،‌نفراتی چون محرم نوید‌كیا و ادموند بزیك از سپاهان و جواد نكونام از پاس بهترین نفرات بودند.
دیدار استقلال و سپاهان كه با پیروزی سه بر دو سپاهان به پایان رسید را می‌توان خاطره‌انگیز‌ترین مسابقه این سال لیگ دانست.
از سوی دیگر یک اتفاق جالب دیگر در انتهای جدول رخ داد و از بین 3 تیم پایانی که هم امتیاز بودند، به خاطر تفاضل گل کمتر دو تیم به دسته پائین‌تر سقوط کردند.

از بین تیم‌های فوتبال ابومسلم مشهد، صنعت نفت آبادان و ملوان بندرانزلی هم که امتیازات مشابه 26 را کسب کرده بودند، ابومسلم با تفاضل 4- در لیگ ماند اما تیم‌های صنعت نفت با تفاضل 9- و ملوان بندرانزلی با تفاضل 17- به دسته پائین‌تر سقوط کردند.
ادموند بزیک مهاجم مطرح سرخپوشان هم که به سپاهان اصفهان پیوسته بود، در پایان این مسابقات با به ثمر رساندن 12 گل، عنوان آقای گل این رقابت‌ها را از آن خود کرد.

 

1382  _ سومین دوره لیگ برتر (تکرار ضیافت سبز پس از 11 سال)

لیگ حرفه ای امسال، آخرین لیگ 14 تیمی در فوتبال ایران بود و از سال 83 لیگ ایران 16 تیمی شد.
سومین دوره لیگ برتر در حالی از تاریخ ششم شهریورماه 1382 آغاز شد که با توجه به تصمیم فدراسیون دادکان در مورد افزایش تعداد تیم‌ها از 14 تیم به 16 تیم از ابتدای لیگ چهارم، قوانین جدیدی در نحوه سقوط و صعود تیم‌ها در نظر گرفته شد، قوانینی که نخستین تغییرات محسوس در ساختار لیگ برتر را رقم زد.

تیم‌های لیگ سوم حرفه‌ای عبارت بودند از:

پاس ، استقلال ، فولاد ، ذوب‌آهن ، پرسپولیس ، سپاهان ، پیكان ، استقلال اهواز ، پگاه گیلان ، ابومسلم ، فجر شهید سپاسی ، برق شیراز ، سایپا  و شموشك نوشهر

پیش از آغاز این مسابقات، اکبر غمخوار مدیرعامل وقت پرسپولیس با اجرایی کردن پروژه حذف پروین که توسط هیئت مدیره این باشگاه تصویب شده بود، ضمن برکناری مربی اسطوره‌ای فوتبال پرسپولیس پس از سال‌ها، وینگو بگوویچ را به عنوان سرمربی جدید این تیم انتخاب کرد.

در این بین تمرینات این تیم با تعداد نفراتی اندک و بازیکنان تستی و در میان انتقاد شدید رسانه‌های گروهی آغاز شد و بازیکنان معترض هم با تشکیل یک گروه ویژه سعی در حمایت از پروین داشتند که بسیاری از آنها به پرسپولیس برگشتند، تعدادی مانند انصاریان مدتها پشت خط ماندند و بازیکنان مشهوری از جمله رهبری فرد و ابوالقاسم پور به تیم پاس پیوستند.

البته اکبر غمخوار با جذب علی دایی که پس از سال‌ها بازی در فوتبال اروپا و امارات به ایران آمد، ساشا ایلیچ، عیسی ترائوره، کاظمیان و یحیی گل محمدی ... تمدید قرارداد با بازیکنان بزرگی از جمله استیلی، باقری، کاویانپور، امامی‌فر و ... زمینه ساز تشکیل تیم پرستاره فوتبال ایران و یکی از پرحاشیه‌ترین تیم‌های تاریخ پرسپولیس شد.

در میان حاشیه‌‌های بسیار پرسپولیس، مصطفی آجورلو مدیرعامل وقت پاس ضمن برکنارکردن محترمانه شاهرخی که در لیگ دوم، پاس را به مقام نایب قهرمانی رسانده بود، مجید جلالی را سرمربی پاس کرد و با به خدمت گرفتن خداداد عزیزی، بهروز رهبری فرد، هاشمی نسب، ابوالقاسم پور و چند بازیکن سرشناس دیگر فوتبال، درسایه حمایت دو رسانه اختصاصی پاس تیمش را به خوبی آماده حضور در لیگ سوم کرد.

 از سوی دیگر، محمدحسین قریب که جانشین علی فتح الله زاده در مدیریت استقلال شده بود، هم با برکناری رسمی "رولند کخ"، برای نخستین بار قلعه نویی را سرمربی استقلال کرد. این مربی هم با جذب رضا عنایتی، فابریستیو و گومز و میدان دادن به بازیکنان آینده سازی همچون صادقی و قربانی، استقلال جدیدی را روانه لیگ سوم کرد.

البته امیر قلعه نویی در نخستین سال هدایت آبی پوشان تهرانی، عملکرد بسیار خوبی با این تیم داشت و تا پایان هفته بیست و چهارم (دو هفته مانده به اتمام لیگ) با 48 امتیاز صدرنشین لیگ بود اما در سایه جنگ‌های رسانه‌ای که باشگاه پاس با داشتن دو رسانه، فاتح آن شد، در هفته بیست و پنجم در اهواز برابر همنام خود با نتیجه 2 بر یک شکست خورد تا پاس با پیروزی حساس 4 بر 3 در زمین سپاهان با 49 امتیاز صدرنشین مسابقات شود.

البته بسیاری خصوصا امیر قلعه نویی با اتکا به ارتباط نزدیک و صمیمانه سردار آجورلو و کاظمی سرمربی سپاهان، آن شکست خانگی زردپوشان اصفهانی برابر پاس را به نوعی تبانی دانستند تا زمینه قهرمانی سبزپوشان تهرانی فراهم شود

با توجه به تمام این اتفاقات، در هفته پایانی لیگ سوم در خرداد 83، سبزپوشان تهرانی با پیروزی 5 بر صفر برابر استقلال اهواز، برتری 3 بر 2 استقلال برابر پگاه را تحت الشعاع قراردادند تا در ورزشگاه دستگری و در حضور بیش از 8 هزارتماشاگر، قهرمانی در پرحاشیه ترین لیگ تاریخ فوتبال ایران را جشن بگیرند.ماجرا از این قرار بود که در روز پایانی استقلالی‌ها گوش به بازی همزمان دستگردی اكباتان بودند،‌جایی كه انتظار می‌رفت استقلال اهواز برای اعاده حیثیت خانوادگی‌اش جلوی پاس بایستد و حداقل یك مساوی از سبز‌ها بگیرد اما چشم‌تان روز بد نبیند. آنها كه هفته گذشته برادر را در اهواز متوقف كرده بودند شش گل (!) از پاس خوردند و مجید جلالی معروف به كامپیو‌تر را به قهرمانی رساندند.

به هر حال پاس که برخلاف سپاهان تازه از راه رسیده ، از مدعیان قدیمی قهرمانی در فوتبال ایران محسوب میشد جام سوم حرفه ای را به خانه برد.

در تیم قهرمان این دوره،‌حسن رودباریان،‌نیما نكیسا، محمد نصرتی، خداداد عزیزی، جواد نكونام، بهنام ابوالقاسم‌پور، بهروز رهبری فرد، مهدی‌هاشمی نسب،‌ ایمان رزاقی راد، آرش برهانی و بیژن كوشكی به مربیگری مجید جلالی حضور داشتند.
تیم فوتبال پاس تهران در حالی عنوان قهرمانی لیگ سوم را کسب کرد که در رقابتی نزدیک و پایاپای، استقلال تهران را در فتح این جام ناکام گذاشت و پس از سپاهان اصفهان خود را به عنوان مدعی جدید قهرمانی مطرح کرد.

در این بین سپاهان مدافع عنوان قهرمانی با ناکامی‌هایی که در این مسابقات با آنها روبرو شد و در نهایت به رده ششم اکتفا کرد، قانون نانوشته ناکامی قهرمانان لیگ در لیگ بعدی را شکل داد.

در مسابقات لیگ سوم حرفه‌ای، خداداد عزیزی، جواد نكونام و آرش برهانی از تیم پاس و محمود فكری از استقلال بهترین نفرات بودند.
در مسابقات لیگ 82، دیدار برگشت پاس و پرسپولیس كه طی آن،‌پاس با نتیجه چهار بر سه پرسپولیس را برد،‌جزو بازی‌های شایسته و خاطره انگیز این دوره از رقابت‌ها بود.

در سوی دیگر میدان با تدوین قوانین جدید سقوط و صعود تیم‌ها، سایپا و شموشک تیم‌های قعرنشین لیگ بصورت مستقیم به دسته پائین سقوط نکردند بلکه آنها در مسابقات دوره‌ای برابر تیم‌های شهید قندی یزد و صنعت نفت آبادان(تیم‌های سوم و چهارم لیگ دسته اول) به میدان رفتند.

در این مسابقه دوره ای تیم ساپیا با 3 پیروزی و 9 امتیاز و شموشک با 2 پیروزی، یک شکست و 6 امتیاز سهمیه خود در لیگ برتر را حفظ کردند تا با اضافه شدن صباباتری تهران و ملوان بندرانزلی، تیم‌های قهرمان و نایب قهرمان لیگ دسته اول، تعداد تیم‌های لیگ چهارم از 14 تیم به 16 تیم افزایش پیدا کند.

لیگ سوم حرفه ای از دید آمار و ارقام:

تعداد تیم ها: 14 تیم در یک گروه - بازی ها بصورت  رفت و برگشت

تاریخ شروع مسابقات: پنجشنبه 6/6/1382

تاریخ پایان مسابقات: سه شنبه 22/2/1383

تعداد بازیها: 182 مسابقه

تعداد گلها: 456 گل

بیشترین برد: پاس تهران (15 برد)

کمترین برد: سایپا تهران (3 برد)

بیشترین تساوی: سایپا تهران (12 تساوی)

بیشترین باخت: شموشک نوشهر (14 باخت)

کمترین باخت: استقلال تهران و پاس (3 باخت)

بهترین خط حمله: پاس تهران با 48 گل زده

ضعیف ترین خط حمله: شموشک نوشهر با 19  گل زده

بهترین خط دفاع: فولاد خوزستان با 22 گل خورده

ضعیف ترین خط دفاع: برق شیراز با 47 گل خورده

پرگل ترین بازی:پرسپولیس 8- پگاه گیلان2 (هفته اول)

بیشترین داوری: جلال مرادی (18 بار)

بیشترین کمک داوری: حسین نجاتی (20 بار )

تعداد کارت های قرمز: 62 کارت 

تعداد کارت های زرد:673 

تیم اخلاق: ابومسلم خراسان (25 کارت زردو1 کارت قرمز) 

بیشترین پاس گل: رضا عنایتی با 7 پاس گل 

بهترین پنالتی زن: ادموند بزیک(سپاهان) با 5 پنالتی منجر به گل

برترین گلزنان لیگ سوم حرفه ای:

15 گل: علی دایی (پرسپولیس)

12 گل: آرش برهانی (پاس)

11 گل: رضا عنایتی (استقلال تهران)

10 گل: جواد نکونام (پاس)

9 گل: خداداد عزیزی (پاس)، مهدی رجب زاده (ذوب آهن)، امیر خلیفه اصل (استقلال اهواز) و ایمان رزاقی راد(ابو

مسلم)
8 گل: پژمان نوری (پگاه گیلان)، ایمان مبعلی (فولاد)، آدریانو آلوز (استقلال اهواز)، محسن بیاتی نیا (پاس) و رسول

خطیبی (سپاهان)

 

 

1383  _ چهارمین دوره لیگ برتر (كوچ جام به سرزمین نخل‌های مقاوم)

چهارمین دوره لیگ برتر که از روز دوشنبه بیست و سوم شهریور سال 1383 (13 سپتامبر 2003) آغاز شد، با اضافه شدن 2 تیم و افزایش 4 بازی برای هر یک از تیم‌ها‌، تجربه جدیدی در برگزاری این مسابقات محسوب می شد.

تیم‌های فولاد ، ذوب‌آهن ، استقلال ، پرسپولیس ، استقلال اهواز ، پاس تهران ، ملوان انزلی ، ابومسلم ، صباباتری ، سپاهان ، فجر سپاسی  ، برق شیراز ، سایپا تهران ، شموشك ، پیكان و پگاه تیم‌های حاضر در این دوره بودند.

با اینکه پیش از این سه دوره رقابت های فوتبال (حرفه ای) در ایران برگزار شده بود اما همچنان مسابقات با بی برنامگی برگزار می شد و تیم ها با تعویق ناگهانی رقابت‌ها و مشکلات دیگر دست به گریبان بود.

شکست 2 بر یک پاس مدافع عنوان قهرمانی برابر تیم برق شیراز، توقف استقلال تهران و باخت‌های سنگین پرسپولیس و سپاهان در هفته نخست، بهت عمومی را در جامعه فوتبال به همراه داشت.

در این رقابت‌ها و درحالیکه تیم‌های تهرانی پاس، استقلال و پرسپولیس در حاشیه‌های جنگ رسانه‌ای قرار داشتند، جوانان تیم‌ فولادخوزستان که سال‌ها زیر نظر وینگو بگوویچ و لوکا بوناچیچ تعلیم دیده بودند، توانستند گوی سبقت را از تمام مدعیان ربوده و با هدایت ملادن فرانچیچ، خیلی زود خود را به عنوان مدعی قهرمانی معرفی کنند.

گرچه تا روزهای پایانی لیگ چهارم، ذوب‌آهن‌اصفهان، استقلال تهران و حتی پرسپولیس در تعقیب هم‌تیمی‌های ایمان مبعلی بودند اما فولادی ها در هفته بیست و نهم(ماقبل پایانی) با پیروزی 2 بر یک برابر پگاه و با توجه به توقف ذوب‌آهن در ورزشگاه دستگردی برابر پاس همدان، جشن قهرمانی را در رشت برگزار کردند تا دومین تیم شهرستانی فوتبال ایران(بعد از سپاهان) باشند که جام قهرمانی را بالای سر می برند. فولاد ;که از ابتدای فصل ظهوری خوب داشت با 64 امتیاز قهرمان این دوره از رقابت‌ها شد.
فولاد که با ظهور طوفانی خود در این فصل به برزیل ایران معروف شده بود پس از آن قهرمانی بازیکنان همچون مبعلی، کعبی، میرزاپور، کاملی مفرد، شریفی نسب را به فوتبال ایران معرفی کرد و با قهرمانی اش در لیگ چهارم " هلهله " را به جنوب ایران برد.
در تیم فولاد قهرمان، ابراهیم میرزاپور، میثم سلیمانی، حسین كعبی، جلال كاملی، پیام حاجی نجف، عادل كلاه كج، ایمان مبعلی، یحیی گل محمدی، احمد مومن زاده، نادر احمدی، افشین حاجی پور، امید شریفی نسب، لفته حمیدی و... حاضر بودند و ملادن فرانچیچ سرمربی این تیم بود.

به نوعی این قهرمانی نه تنها به خوزستانی ها بلکه به تمام ایرن خصوصا تیم ملی فوتبال کشورمان نیز تعلق داشت 

یك مربی گمنام كروات به نام بگوویچ ( از استعدادهای ناب فوتبال جنوب چنان تیمی ساخت كه غیر از فتح‌ لیگ و هدیه آن به مردم رنج دیده خطه كارون، تیم ملی را نیز بیمه كرد. هنوز هم بازیكنانی نظیر كعبی، مبعلی، میرزاپور، كلاه كج، شیرین نسب و... در فوتبال ما تعیین كننده هستند البته دستاورد بگوویچ به یك هموطن دیگرش رسیده و او میوه این درخت بارور را چیده.

در جریان این مسابقات مصطفی آجورلو مدیرعامل باشگاه پاس تهران که تیمش یک نیم فصل تلخ را با هدایت مجید جلالی تجربه کرده بود، با استخدام مصطفی دنیزلی مربی مشهور فوتبال جهان و ترکیه، بزرگترین مربی خارجی باشگاهی را پس از انقلاب به خدمت گرفت. ولی این مربی هم نتوانست تیم پاس را بطور کامل از بحران نجات دهد و در نهایت سبزپوشان تهرانی جایگاه ششم لیگ را به خود اختصاص دادند.

البته شاگردان مصطفی دنیزلی در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا بسیار خوش درخشیدند و با صعود به جمع هشت تیم برتر، نخستین تیم ایرانی نام گرفتند که به مرحله حذفی این مسابقات راه یافت اما شکست دراماتیک برابر العین امارات پایان دوران درخشش پاس تهران که با داشتن ورزشگاه اختصاصی، دو رسانه فعال و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری، حرفه ای ترین باشگاه ایران بود.
در انتهای جدول هم تیم‌های پیکان و پگاه به دسته اول سقوط کردند و تیم‌های شهید قندی و راه آهن به عنوان دو تیم برتر لیگ دسته اول، جواز حضور در لیگ برتر پنجم را کسب کردند. البته آخرین دیدار مرحله دوره ای نهایی لیگ دسته اول که بین تیم‌های راه آهن و شهیدقندی برگزار شد و نتیجه عجیب 6 بر صفر به سود شاگردان کریمی در آن رقم خورد، با اعتراض تیم صنعت نفت همراه بود و تا مدتها حاشیه‌های بسیاری را برای این دو تیم و فوتبال باشگاهی ایران به همراه داشت.

نفراتی مثل ایمان مبعلی از فولاد، مهدی رجب‌زاده از ذوب‌آهن و غلامرضا عنایتی از استقلال بهترین بازیكنان حاضر در این دوره از رقابت‌ها بودند.
خاطره انگیزه‌ترین دیدار لیگ چهارم حرفه ای، دیدار فولاد خوزستان با استقلال در تهران بود كه این دیدار را فولاد با نتیجه دو بر یك به سود خود خاتمه داد.

ضمن اینکه در پایان این رقابت‌ها رضا عنایتی از تیم استقلال با 17 گل زده آقای گل شد و پس از وی رسول خطیبی از تیم سپاهان با 15 گل و فریدون فضلی از تیم ابومسلم با 14 گل، در رده‌های دوم و سوم برترین‌ گلزن‌های این مسابقات قرار گرفتند.

لیگ چهارم حرفه ای از دید آمار و ارقام:

تعداد تیم ها: 16 تیم در یک گروه - بازی ها به صورت رفت و برگشت

تاریخ  شروع مسابقات: دوشنبه 23/6/1383

تاریخ پایان مسابقات: دوشنبه 30/3/1384

تعداد بازی ها: 240 بازی

تعداد گل ها: 545

بهترین خط حمله: استقلال تهران با 51 گل زده

ضعیف ترین خط حمله: پگاه گیلان با 17 گل زده

بهترین خط دفاع: ذوب آهن اصفهان با 19 گل خورده

ضعیف ترین خط دفاع: شموشک نوشهر با 49 گل خورده

پرگل ترین بازی: صباباتری 4- برق شیراز 4 (هفته سیزدهم)

بیشترین برد: فولاد خوزستان (19 برد)

کمترین برد: پگاه گیلان (3 برد)

بیشترین تساوی: سپاهان اصفهان (14 تساوی)

بیشترین باخت: پگاه و پیکان (با 16 باخت)

کمترین باخت: استقلال تهران و فولاد خوزستان (با 4 باخت)

بهترین پنالتی زن: عباس آقایی با 3 ضربه پنالتی منجر به گل

بهترین بازیکن: ایمان مبعلی (فولاد خوزستان)

بیشترین پاس گل: جواد کاظمیان (پرسپولیس)با 10پاس گل

برترین گلزنان لیگ چهارم حرفه ای:

20 گل: رضا عنایتی (استقلال تهران)

15 گل: رسول خطیبی (سپاهان)

14 گل: فریدون فضلی (ابومسلم)

12 گل: علی دایی (صباباتری)و ایمان مبعلی (فولاد)

9 گل: آرش برهانی، ایمان رزاقی راد و جواد نکونام (پاس)، مهدی رجب زاده (ذوب آهن)و جواد کاظمیان (پرسپولیس)

8 گل: مهرداد اولادی و سهراب انتظاری (پرسپولیس)، حجت الله زاد محمود (استقلال اهواز)، احمد مومن زاده (فولاد)و

فرشید طالبی (فجر سپاسی)

 

 

1384  _ پنجمین دوره لیگ برتر (اسب آبی در مراسم قهرمانی آبی ها!)

لیگ سال 84، از روز دهم شهریورماه سال 84 با شرکت 16 تیم آغاز شد.

تیم‌های استقلال ، پاس ، سایپا ، صباباتری، ابومسلم، ذوب‌آهن  سپاهان ، فولاد ، پرسپولیس ، فجر شهید سپاسی ، ملوان انزلی ،

استقلال اهواز ، راه‌آهن ، برق شیراز ، شموشك نوشهر  و شهید قندی یزد  تیم‌های لیگ این سال بودند.

با توجه به صعود تیم ملی ایران به جام جهانی و شرکت در اردوهای آماده سازی و دیدار های تدارکاتی لیگ امسال باید فشرده تر از سال های قبل برگزار میشد ولی وقفه های بسیار در طول رقابت ها باعث نشد که لیگ با بی برنامگی به پایان برسد که این مسئله در انتهای فصل تعجب همگان را برانگیخت! و مسئولان فدراسیون که از این مساله را باعث غرور و افتخار خود میدانستند تصمیم به برگزاری لیگ ششم با شرکت 18 تیم کردند!!

پنجمین دوره رقابت‌های لیگ برتر باشگاه‌های کشور در حالی آغاز شد که همانند 3 فصل گذشته، قهرمان دوره قبلی لیگ، فولاد خوزرستان، لیگ را با نتایج ضعیف شروع کرد تا قانون نانوشته سقوط قهرمانان ادامه دار باشد.

در این مسابقات باردیگر پاس و استقلال از همان روزهای نخست خود را به عنوان مدعی قهرمانی معرفی کردند و تا هفته‌های پایانی لیگ هم این رقابت‌ ادامه داشت اما اینبار این سبزپوشان تهرانی بودند که ناکام ماندند تا پروژه برنامه 3 ساله قلعه نویی در استقلال با قهرمانی پایان خوشی داشته باشد.

در این فصل در پایان هفته بیست و پنجم، پاس و استقلال در امتیاز 48 مساوی بودند اما شکست غیرمنتظره 3 بر صفر پاس برابر ذوب آهن در اصفهان و متعاقب آن تساوی پر حرف و حدیث 4 بر 4 برابر سپاهان(مسابقه ای که تا دقیقه 83 با نتیجه 4 بر 2 به سود پاس در جریان بود اما در عرض دو دقیقه و با اشتباه کمک داور به تساوی تبدیل شد)، باعث شد پاسی ها صدرجدول را به استقلالی ها بسپارند.
در هفته آخر این دوره از لیگ هم، استقلال 56 امتیازی در ورزشگاه مملو از تماشاگر آزادی با نتیجه 4 بر یک از سد برق گذشت تا پیروزی 4 بر 2 پاس در زمین صبا بی تاثیرمانده و آبی پوشان تهران با یک امتیاز بیشتر از سبزپوشان جام قهرمانی را بالای سرببرند.استقلال با قلعه‌نویی سه سال در كورس قهرمانی بود و بالاخره در آخرین روز لیگ پنجم به عنوان قهرمانی دست یافت که ضمن انتقام گرفتن از تیم پاس، پروژه برنامه 3 ساله اش را با موفقیت به پایان رساند.باآغاز و در اردیبهشت 85 در آستانه جام جهانی به پایان رسید.

در تیم استقلال 84، وحید طالب لو، سید مهدی رحمتی، امیر حسین صادقی، محمود فکری، آگوستین گیلا ئوری، علیرضا منصوریان، اصغر طالب نسب، مرتضی ابراهیمی، حسین کاظمی، سعید لطفی، فرزاد مجیدی، علیرضا اکبرپور، پیروز قربانی، مهدی امیر آبادی، رضا عنایتی، علیرضا واحدی نیکبخت، سبو شهبازیان، شاهین خیری، مرتضی هاشمی زاده، رامین محرم نژاد، مجتبی جباری، سیاوش اکبرپور،  میثم با ئو و پیمان نادری و... حاضر بودند.

امیر قلعه‌نویی هم در این سال سرمربی استقلال بود كه به وعده اش (‌برنامه سه ساله برای قهرمانی ) عمل كرد. دكتر قریب مدیرعامل این تیم بود.

خاطره انگیزه‌ترین دیدار این سال، دیدار پایانی لیگ میان دو تیم استقلال و برق شیراز بود كه استقلال با نتیجه پیروزی كوبنده چهار بر یك برابر حریف در روز اول اردیبهشت سال 85 جشن قهرمانی گرفت. آبی‌ها سال‌ها داغ ناكامی در قدم‌های آخر را چشیده بودند و آن روز برای حمایت تیم شان بسیج شدند. حاصل این اشتیاق جمعیت 200 هزار نفری پشت درب‌های آزادی بود كه به خانه‌های شان راهنمایی شدند چون دیگر جایی در سكوها و دیوارهای آزادی نمانده بود. یك اسب كه هنوز معلوم نشده چگونه وارد محوطه زمین چمن شده بود، نكته خاطره انگیزه مراسم باشكوه اهدای جام شد.

البته یکی از مهمترین اتفاقات دیگر این لیگ در هفته بیست و یک رخ داد که در جریان دیدار سایپا با ذوب آهن، سرمربی تیم اصفهانی به اشتباه 4 بازیکن خارجی را به میدان فرستاد و پس از کش و قوس‌های بسیار در نهایت کمیته انضباطی تنها یک امتیاز آن دیدار که با تساوی بدون گل به پایان رسیده بود را از تیم ذوب آهن کم کرد.

ضمن اینکه در این فصل شکایت تیم صنعت نفت آبادان از تیم راه آهن که در دیوان عدالت اداری مطرح شد و همچنین طولانی شدن مسابقات و برگزاری فینال جام حذفی پس از مسابقات جام جهانی از دیگر اتفاقات مهم این مسابقات بود.

از سوی دیگر در مرحله پلی آف لیگ دسته اول هم تیم‌های پیکان با برتری برابر پگاه و مس کرمان با غلبه بر هما، جواز حضور در لیگ ششم را کسب کردند و تیم‌های قعرنشین لیگ برتر، شموشک و شهید قندی، به دسته پائین‌تر سقوط کردند.

در لیگ سال 84، نفراتی مثل غلامرضا عنایتی و مجتبی جباری از تیم استقلال و جواد نكونام از تیم پاس سه بازیكن برتر مسابقات لیگ این سال بودند.

رضا عنایتی مهاجم تیم فوتبال استقلال با 21 گل زده برای دومین فصل متوالی و سومین بار در لیگ برتر عنوان آقای گلی را به خود اختصاص داد و رکورد آقای گلی تاریخی که با 20 گل در اختیار فرشاد پیوس بود، را شکست. فریدون فضلی با 17 گل و مهدی رجب زاده با 14 گل رده‌های بعدی این جدول را به خود اختصاص دادند.

 لیگ پنجم در پنجره ی آمار و ارقام:

تعداد تیم ها: 16 تیم در یک گروه - بازی ها به صورت رفت وبرگشت

تاریخ  شروع مسابقات: پنجشنبه 10/6/1384

تاریخ پایان مسابقات: جمعه 21/2/1385

تعداد بازی ها: 240 بازی

تعداد گل ها: 524 گل

بهترین خط حمله: پاس تهران با 54 گل زده

ضعیف ترین خط حمله: شموشک نوشهر با 19 گل زده

بهترین خط دفاع: استقلال تهران با 17 گل خورده

ضعیف ترین خط دفاع: استقلال اهواز، قندی یزد و راه آهن تهران با 43 گل خورده

بیشترین برد: استقلال و پاس (16 برد)

کمترین برد: شموشک نوشهر و قندی یزد (4 برد)

پرگل ترین بازی:پاس 4-سپاهان 4 (هفته 27)و پاس 7- فولاد 1 (هفته 24)

پنالتی های گل شده: 49 ضربه

بهترین پنالتی زن: علی انصاریان (پرسپولیس)با4  ضربه پنالتی منجر به گل

بهترین پنالتی گیر: وحید طالب لو (استقلال تهران)با مهار 3 ضربه پنالتی

تعداد اخطارها: 912 کارت زرد

بیشترین کارت زرد: فجرشهید سپاسی با 71 کارت زرد

تعداد اخراج ها: 82 مورد

بیشترین کارت قرمز: فولاد خوزستان با 9  کارت قرمز

تیم اخلاق: ملوان انزلی با یک کارت قرمز و 42 کارت زرد

بهترین بازیکن: مجتبی جباری (استقلال تهران)

بیشترین پاس گل:  غلامرضا عیدی زاده (استقلال اهواز)با 12 پاس گل

بهترین گلزنان لیگ برتر چهارم

21 گل: رضا عنایتی (استقلال تهران)

17 گل: فریدون فضلی (استقلال اهواز)

14 گل: مهدی رجب زاده (ذوب آهن اصفهان)

12 گل: جواد کاظمیان (پرسپولیس)

11 گل: علی دایی (صباباتری)و سیاوش اکبرپور (استقلال تهران)

10 گل: حسین بادامکی (ابومسلم)و رسول خطیبی (سپاهان)

9 گل: هادی اصغری (راه آهن)، محمد غلامی (ملوان)و علی انصاریان (پرسپولیس)

 

 

1385  _ ششمین دوره لیگ برتر (غروب با شکوه سلطان در هوای نارنجی)

ششمین دوره رقابت‌های لیگ برتر در سایه تعلیق فدراسیون فوتبال از تاریخ هفدهم مردادماه سال 1385 آغاز شد، مسابقاتی که در سایه برکناری محمد دادکان و اتفاقات عجیب پس از جام جهانی و تعلیق فوتبال و تحت نظارت کمیته انتقالی به طرزی عجیب آغاز شد.
16 تیم این دوره عبارت بودند از: سایپا ، استقلال اهواز ، پرسپولیس ، استقلال ، سپاهان ، ابومسلم ، پیكان ، ذوب‌آهن ، مس كرمان  فجر شهید سپاسی ، پاس تهران ، برق شیراز ، صباباتری ، ملوان ، فولاد ، راه‌آهن.

البته هنوز دو ماه از برگزاری این مسابقات نگذشته بود که با رای دیوان عدالت صنعت نفت آبادان لیگ برتری شد و به همین دلیل کمیته انتقالی که ریاست آن برعهده محسن صفایی فراهانی بود، با تغییر نحوه صعود و سقوط تیم‌ها، رای به برگزاری لیگ با 18 تیم داد و مقرر شد صنعت نفت بدون حضور در مسابقات لیگ دسته اول جواز حضور در هفتمین دوره لیگ برتر را بدست آورد.

بدون درنظر گرفتن این موارد، لیگ ششم با تغییرات مهمی در هدایت تیم‌ها آغاز شد. حضور امیر قلعه نویی در تیم ملی باعث شد هدایت استقلال به مرفاوی سپرده شود. ضمن اینکه مصطفی دنیزلی هم سرمربی پرسپولیس شد و هدایت تیم پاس به همایون شاهرخی سپرده شد.

پاس با شاهرخی تلخ ترین فصل حضورش در لیگ برتر را تجربه کرد و حتی در هفته بیستم این مسابقات، اشتباه شاهرخی در دیدار با ملوان در استفاده از 4 بازیکن خارجی، باعث شد در پایان لیگ یک امتیاز دیگر از این تیم کسر شود.

در این رقابت‌ها صمد مرفاوی با نوع تاکتیک فوتبال نتیجه گرای خود، قانون نانوشته سقوط تیم‌های قهرمان را تا هفته‌های پایانی لیگ نقض کرد اما درحالیکه تا رسیدن به قهرمانی فاصله اندکی داشت، تیمش به دلایلی نامعلوم در 5 هفته پایانی تنها 2 امتیاز گرفتن تا ضمن از دست دادن صدرجدول به رده چهارم سقوط کند، گرچه اختلاف این تیم با تیم نخست 4 امتیاز بود.
در این بین تیم‌های سایپا و استقلال اهواز گوی سبقت را از آبی پوشان تهران ربودند و این دو تا هفته‌های پایانی رقابت سختی را برای قهرمانی داشتند اما یک اشتباه تاریخی باعث شد، شانس قهرمانی از اهواز به تهران بیاید.

در دیدار استقلال و مس در اهواز، شاگردان آبی پوش فیروز کریمی تا پایان دقیقه 90 با تک گل بیگدلی از میهمان خود پیش بودند اما ضربه بازیکنان مس کرمان درحالیکه از خط دروازه رد نشده بود، با اشتباه کمک داور مسابقه، گل تساوی مس را رقم زد تا با از دست دادن این دو امتیاز، سایپا و استقلال اهواز همچنان با 53 امتیاز در اندیشه قهرمانی باشند اما شانس نارنجی پوشان کرجی با توجه به تفاضل گل بیشتر نسبت به حریف اهوازی برای بالای سر بردن جام بیشتر شد.

در هفته پایانی لیگ هم تیم سایپا که محصول چهار سال كار مربیانی چون مایلی كهن و ذوالفقارنسب با علی دایی جوان صاحب عنوان قهرمانی شد. نارنجی ها با شکست مس کرمان در هفته پایانی و با توجه به توقف خانگی استقلال اهواز در دربی این شهر برابر فولادخوزستان، جام قهرمانی لیگ ششم را با هدایت علی دایی فتح کرد.جالب اینکه در این بازی علی دایی اسطوره فوتبال جهان  با ورود به زمین مسابقه یکی از دو گل پیروزی بخش سایپا را وارد دروازه مس کرد.این دیدار آخرین دیدار رسمی و این گل آخرین گل رسمی اسطوره فوتبال دنیا در مستطیل سبز بود.

آقای گل فوتبال ملی جهان پس از خروج غیرمحترمانه از پرسپولیس که پس از جام جهانی 2006 تحت فشار شدید در نوک پیکان تمامی انتقادات از تیم ملی فوتبال ایران قرار داشت.از قضاوت های ناجوانمردانه مردم و پیامک های تحقیر کننده علیه دایی در شب بازی با پرتغال گرفته تا انتقادات شدید مربیان و کارشناسانی مانند مایلی کهن در تلوزیون چنان ضربه مهلکی به اسطوره زد که هیچ کس فکر نمیکرد او از این میدان جان سالم به در برد.صبا دیگر دایی را نمیخواست و هیچ تیمی حاضر نبود او را به خدمت بگیرد! در حالی که همه منتظر بودند اسطوره با سرافکندگی غروب همیشگی خود را اعلام کند اما او همچنان قرص و محکم برای گرفتن حقش پافشاری میکرد و بیدی نبود که با این بادها بلرزد.دایی به هیچ وجه حاضر به اعلام بازنشسنگی نبود.او حتی حاضر بود برای ادامه فوتبال به لیگ یک برود اما ناگهان راه آهن برای به خدمت گرفتن دایی اعلام آمادگی کرد.در روز ورود دایی به هیئت فوتبال برای ثبت قرارداد با راه آهن او به شکلی غیر منتظره به سایپا پیوست که بعدها طی مصاحبه ای دلیل این پیوستن را دوستی قدیمی با لورانت آلمانی اعلام کرد.

او کار خود را با سایپا به صورت بازیکن با سایپا آغاز کرد پس از جدایی غیر منتظره "لورانت" از سایپا، هدایت این تیم را به عنوان مربی - بازیکن برعهده گرفت. دایی در چند هفته اول روی نیمكت ذخیره هم نشست ناگهان با فرار پیر مرد آلمانی سرمربی تیم شدو با این قهرمانی، باردیگر به فوتبال ایران بازگشت.هنوز هم بحث بر سر نقش مربی آلمانی و دایی در قهرمانی سایپا مطرح است اما دایی پس از كش و قوس‌های بسیار در بازی آخر در كرج قهرمان شد و برای همیشه از دنیای بازیگری كنار رفت.
در تیم سایپای 85، میثاق معمارزاده، رحمان احمدی، ارشاد یوسفی، ابراهیم صادقی، جلال حسینی، جواد آشتیانی، مجید غلام نژاد، محسن خلیلی، امید شریفی نسب، داریوش یزدانی، امیر وزیری و... به علی دایی برای کسب این افتخار کمک کردند.
از سوی دیگر تیم‌های شیرین فراز کرمانشاه و پگاه گیلان به عنوان تیم‌های برتر رقابت‌های دسته اول به لیگ برتر صعود کردند. همچنین در تورنمنتی چهارجانبه که با حضور تیم‌های راه آهن و فولاد سقوط کنندگان لیگ برتر و تراکتورسازی و شهرداری بندرعباس تیم‌های دوم جدوال دوگانه لیگ دسته اول، برگزار شد، تیم راه آهن مجددا موفق به کسب جواز حضور در لیگ برتر شد تا به همراه صنعت نفت آبادان، تیم‌های لیگ هفتم را کامل کنند.

در لیگ سال 85، نفراتی مثل ابراهیم صادقی از تیم سایپا، مهرزاد معدنچی از تیم فوتبال پرسپولیس و دنی اولروم از ابومسلم بهترین بازیكنان سال بودند.

اما بازی‌های سایپا و استقلال در دور رفت و برگشت كه هر دو با پیروزی سایپا خاتمه یافت را می‌توان جزو خاطره انگیزترین مصاف‌های این سال در رقابت‌های لیگ منظور كرد.

ضمن اینکه عرفان اولروم از تیم فوتبال ابومسلم مشهد و مهدی رجب زاده از تیم فوتبال ذوب آهن اصفهان با 17 گل زده عنوان مشترک آقای گلی لیگ را بدست آورند. 

 

 

1386  _ هفتمین دوره لیگ برتر (امپراشیر برنده ماراتن نفسگیر زرد و قرمز...)

با تصمیم کمیته انتقالی، هفتمین دوره رقابت‌های فوتبال لیگ برتر باشگاه‌های کشور با اضافه شدن 2 تیم و 18 تیم آغاز شد، مسابقاتی که یک تازه وارد بزرگ به نام "افشین قطبی" داشت.

در این سال با تصمیم مسئولان دولتی و ورزشی و برای تمرکز زدایی فوتبال، چندین تیم تهرانی به شهرهای مختلف منتقل شدند که انتقال تیم پاس تهران، یکی از تاریخی‌ترین تیم‌های پایتخت به همدان، حاشیه‌های بسیاری را در پی داشت و حتی بازیکنانی نظیر وحید هاشمیان، جواد نکونام و بسیاری از پیشکسوتان این تیم مطرح تهرانی به این موضوع اعتراض کردند.

در این بین تیم صباباتری به قم منتقل شد، پیکان به قزوین و راه آهن هم به شهرری رفت تا ضمن به دست آوردن تماشاگر، فوتبال از تهران به شهرستان‌های فرستاده شود.

18تیم لیگ 86 عبارت بودند از: پرسپولیس ، سپاهان ، صباباتری ، ابومسلم ، پاس ، ذوب‌آهن ، پیكان، استقلال اهواز ، مس كرمان ، برق شیراز ، سایپا ، راه‌آهن ، استقلال ، فجر شهید سپاسی ، پگاه ، ملوان ، صنعت نفت آبادان ، شیرین فراز كرمانشاه.
استقلال هم فصلی پر حاشیه ای را پشت سرگذاشت. ابتدا هدایت این تیم برعهده ناصر حجازی بود اما ناگهان فیروز کریمی سرمربی شد و حجازی مدیر فنی و در روزهای پایانی لیگ قلعه نویی هدایت آبی پوشان را برعهده گرفت و با این تیم رتبه سیزدهم جدول رده بندی لیگ برتر(بدترین عنوان تاریخ فعالیت استقلال در رقابت های لیگ برتر) را کسب کرد اما این مربی با قهرمانی در جام حذفی مرهمی بر دل ریش استقلال گذاشت.

در هفتمین دوره لیگ برتر، هدایت پرسپولیس با مدیریت حبیب کاشانی ، به افشین قطبی سپرده شد. مربی ای که با ادبیات منحصر به فرد خود، مورد توجه ویژه فوتبالدوستان قرار گرفت.

البته سرخپوشان با این مربی تازه وارد، دوران پر فراز و نشیبی را تجربه کردند اما در نهایت با توجه به ناکامی سپاهان در روزهای پایانی لیگ برتر و امتیازات حساسی که این تیم براحتی از دست داد، در هفته سی و سوم و ما قبل پایانی به 2 امتیازی زردپوشان اصفهانی رسید تا تکلیف قهرمانی لیگ، در بازی هفته پایانی سرخ و زردهای تهران و اصفهان مشخص شود.

ضمن اینکه نباید فراموش کرد به خاطر بدهی‌های باشگاه پرسپولیس به بازیکنان خارجی خود، فیفا 6 امتیاز از این تیم کسر کرد.

همچنین به خاطر اتفاقات تلخ بازی نقش جهان و مصدوم شدن سرباز احمدی، کمیته انضباطی 3 امتیاز از سپاهان کسر کرد تا کار به روز آخر کشیده شود.

در آن دیدار تاریخی که روز بیست و دوم مردادماه سال 1387 در ورزشگاه آزادی برگزار شد، ابتدا سرخپوشان با گل دقیقه 17 خلیلی از میهمان خود پیش افتادند اما حاج صفی در دقیقه 30 کار را به تساوی کشاند. بازی با همین نتیجه تا دقیقه 7+90 ادامه داشت که ضربه سر تمام کننده سپهر حیدری، جام را که تا دقایقی پیش رنگ زرد گرفته بود، از چنگ اصفهانی‌ها خارج کرده و پس از 6 فصل ناکامی، پرسپولیسی‌ها طعم مجدد قهرمانی را بچشند.

بدون شک این بازی برترین بازی فصل و اتفاقات آن مانند نبرد پایاپای پرسپولیس و سپاهان برای قهرمانی از عجیب ترین اتفاقات این فصل بود که در ثانیه‌های پایانی این تورنمنت فرسایشی، ردای قهرمانی بردوش سرخپوشان قرار گرفت تا سرخپ.شان پایتخت به نهمین قهرمانی خود در فوتبال ایران دست یابند.قرمزها این عنوان را در حالی بدست آوردند كه شش امتیاز از پرسپولیس به علت مسایل انضباطی در میانه های فصل کسر شده بود.

در تیم قهرمان آخرین لیگ، مهدی واعظی، حسن رودباریان، علیرضا حقیقی، محمدنصرتی، سپهر حیدری، نبی‌ا... باقری‌ها، مسعود زارعی، شیث رضایی، علیرضا نیكبخت، پژمان نوری، ژاك الونگ، كریم باقری، حسین بادامكی، عباس آقایی، ماته، محسن خلیلی، فرهاد خیرخواه و... با مربیگری افشین قطبی حضور داشتند.

البته با اینکه پرسپولیس در این فصل قهرمان شد اما اختلافات بسیاری روی نیمکت این تیم وجود داشت.پرسپولیس كه فصل را كشان كشان و با وجود اختلاف عمیق میان سرمربی و تیم به سلامت پایان داد اما كدورت میان قطبی و استیلی در برهه‌ای از فصل جایی اوج گرفت كه دو طرف میان بازیكنان به هم به درشتی سخن می‌گفتند. اخراج شیث و نیمكت نشینی مامانی و نیكبخت به زعم مقابله با باند استیلی صورت گرفت و البته نتیجه مثبت درپی داشت.جالب اینکه پس از قهرمانی سرخپوشان هم قطبی و هم حبیب کاشانی اعلام استعفا دادند!

در پایان این مسابقات تیم‌های صنعت نفت آبادان با 35 امتیاز و شیرین فراز کرمانشاه با 21 امتیاز به دسته پایین تر سقوط کردند و تیم‌های سپاهان نوین و پیام مشهد جواز حضور در لیگ برتر را کسب کردند. البته فولادی ها با خرید امتیاز تیم سپاهان نوین، در روزهای پایانی فصل نقل و انتقالات لیگ هشتم، به جمع تیم‌های هشتمین دوره لیگ برتر اضافه شدند.

بهترین بازیكنان این دوره از رقابت‌ها، محسن خلیلی و علیرضا نیكبخت از پرسپولیس، داوود حقی از استقلال اهواز و ایوان پتروویچ از تیم ابومسلم مشهد بودند.

محسن خلیلی و هادی اصغری مهاجمان تیم های فوتبال پرسپولیس و راه آهن با 18 گل زده عنوان آقای گلی هفتمین دوره لیگ برتر را به خود اختصاص دادند اما نتوانستند رکورد 21 گل رضا عنایتی را بشکنند.

رویای سرخپوشان، كابوس زردپوشان

تلاش دیگر فایده‌ای نداشت و این این كمتر از یك دقیقه باقیمانده نمی‌توانست تغییری در نتیجه بازی حساس بگذارد تا بدین شكل ژوران ویرا و شاگردانش جام قهرمانی را در تهران جا بگذارند و راهی نصف جهان شوند. رویای سرخپوشان، كابوس زردپوشان شد.

صد هزار تماشاگر به ورزشگاه آزادی آمده بود تا فتح لیگ برتر را توسط سرخپوشان به نظاره بنشینند اما این اتفاق آنقدر به طول انجامید كه كم‌كم پرسپولیسی‌ها ناامید شوند. سپاهان سابقه درهم كوبیدن بزرگان را در میان صدهزار تماشاچی مجموعه ورزشی آزادی در كارنامه دارد و همین مسئله باعث شده بود پس از گل تساوی احسان حاج‌صفی برای زردپوشان، اهالی نصف جهان برای یادآوری گذشته‌ها در لاك دفاعی فرو بروند و یازده نفره دفاع كنند.

تاكتیك دفاعی سپاهان با كنترل بازی و كاهش سرعت دیدار همراه بود كه برای بازیكنان پرسپولیس اخطارهایی را به همراه داشت؛ البته این اخطارها تنها به وقت‌كشی خلاصه نمی‌شد و افزایش برخوردهای بازیكنان و خشنوت بازی نیز در این زمینه كه داور بیشتر دست به جیب شده و برای كنترل بازی متوسل به كارت زرد شود، بی‌تاثیر نبود.

وقت قانونی به پایان رسیده بود تا اصفهانی آمده شوند برابر دیدگان صدهزار و یازده نفر سرخپوش جشن قهرمانی را برگزار كنند و جام قهرمانی را به خانه ببرند اما هفت دقیقه وقت اضافه كافی بود تا نتیجه دیدار آخر به نفع میزبان شود.

قطبی كه آماده بود تا با این شكست چمدان خود را ببندد و نیمكت پرسپولیس را احتمالاً تحویل یك خودی بدهد، با گل سپهر حیدری در دقیقه 6+90 یك نفس راحت كشید تا جای پایش محكم شود.

تلاش دیگر فایده‌ای نداشت و این كمتر از یك دقیقه باقیمانده نمی‌توانست تغییری در نتیجه بازی حساس بگذارد تا بدین شكل ژوران ویرا و شاگردانش جام قهرمانی را در تهران جا بگذارند و راهی نصف جهان شوند. بدین ترتیب رویای سرخپوشان، كابوس زردپوشان شد تا  مسافران نصف جهان علی‌رغم تلاشی كه برای تصاحب عنوان قهرمانی انجام دادند چندان مورد استقبال همشهرِی‌هایشان قرار نگیرند. ویرا باید این قانون را همیشه مدنظر داشته باشد كه در فوتبال لحظه‌ها تعیین كننده است و هر تیمی كه از حمله كردن طفره برود، دست آخر قربانی حمله تیم حریف خواهد شد.

اگر چه افشین قطبی با در دست گرفتن جام قهرمانی لیگ برتر با وجود كسر شش امتیاز تعیین كننده و حواشی این تیم، نشان داد مربی متفاوت بوده و ارزش رقم بالایی كه برای دوره یكساله به او پرداخت شده را دارد؛ اما واقعیت امر آن است كه نمی‌توان از بین‌اللمللی بودن تاكتیك پرسپولیس در راه فتح جام خلیج فارس، سخن به میان آورد چرا كه در صورت عدم وجود حیدری به عنوان ناجی پرسپولیس، قطعاً سرخپوشان در حال حاضر تنها با نایب قهرمانی خوش بودند.

پرسپولیس امتیازات فراوانی را در طول این فصل برابر تیم‌های نه چندان مدعی از دست داد كه مطمئناً در صورت حفظ آنها می‌توانست با آرامش بیشتری این جام را از آن خود كند اما با كسر شش امتیاز از این تیم، نیمه شكننده سرخپوشان به نمایش درآمد.
نیمه‌ای كه افشین قطبی تمام توان خود را وقف آن كرد تا در دیدارهای سرنوشت‌ساز اخیر این تیم، پنهان باقی بماند و با حفظ شیرزاه فنی سرخپوشان، قول خود را عملی كند.

به هر ترتیب صد هزار پرسپولیسی كه نتیجه می‌خواستند با رضایت مجموعه ورزشی آزادی را ترك كردند و افشین قطبی و شاگردانش نیز نتیجه یك فصل تلاششان را گرفتند كه به نظر راضی كننده رسید.

اما افسوس ... پرسپولیس که برای حفظ عنوان قهرمانی می‌بایست با حفظ و تقویت نقاط قوت از جمله سرمربی و بازیكنان كلیدی، نیمه شكننده‌اش كه در مواقع بحرانی به سراغ این تیم می‌آید را ترمیم میکرد و خود را برای حضور قدرتمندانه مجدد در میدان لیگ برتر تقویت میکرد با اتفاقات عجیب پس از قهرمانی که در فوتبال ایران به سراغ همه تیم ها می آید روبرو شد و با یک تركیب و کادر فنی از هم گسیخته پا به لیگ هشتم حرفه ای گذاشت...

 

 

1386  _ هشتمین دوره لیگ برتر (قهرمانی دراماتیک استقلال در مشهد مقدس)

15 مردادماه سال 1387 آغاز هشتمین دوره رقابت‌های لیگ برتر بود، مسابقاتی که نخستین آزمون رسمی فدراسیون جدید که ریاست سازمان لیگ آن برعهده عزیز محمدی بود، محسوب می شد.

استقلال با هدایت امیر قلعه نویی به میدان آمد و سایپا هدایت تیمش را به بازیکن مشهور فوتبال آلمان "لیت بارسکی" سپرده بود. در پرسپولیس اما حاشیه‌ها بیداد می کرد. حبیب کاشانی مدیرعامل موفق این باشگاه استعفا کرده بود و هدایتی به عنوان رئیس هیئت مدیره و مصطفوی با سمت مدیرعامل به پرسپولیس آمده بودند.

پول‌های هدایتی باعث شد قطبی که پس از قهرمانی پرسپولیس از این تیم جدا شده بود، با قراردادی عجیب باردیگر هدایت این تیم را برعهده بگیرد اما عملکرد نه چندان خوب این مربی، تغییر رفتار غیرمنتظره وی و در نهایت حاشیه‌های بسیار باعث شد وی در پایان هفته چهاردهم و توقف خانگی برابر صبای قم از این تیم جداشده و افشین پیروانی ابتدا به عنوان سرمربی موقت و در ادامه به عنوان سرمربی قطعی هدایت سرخپوشان را در لیگ برعهده بگیرد.

البته این پایان حاشیه‌های فنی و مدیریتی پرسپولیس نبود زیرا اوج درگیری‌های پشت پرده هدایتی و مصطفوی، زمینه استعفای(بخوانید برکناری) مصطفوی و جانشینی عباس انصاریفرد در تاریخ شانزدهم دیماه سال 87 را فراهم کرد. مدیرعامل جدید هم که از همان روزهای نخست، از جذب یک مربی کارآمد برای پرسپولیس سخن گفته بود، پس از مطرح کردن اسامی مختلف، در نهایت "نلو وینگادا" را به عنوان سرمربی پرسپولیس اعلام کرد.

موفق نبودن این مربی در پرسپولیس باعث شد سرخپوشان در نهایت با قرار گرفتن در رتبه پنجم لیگ، حذف از جام حذفی و لیگ قهرمانان آسیا، سال 87 را با تلخی به پایان رسانده و حتی نتوانند یکی از 4 سهمیه فوتبال ایران برای حضور در لیگ قهرمانان فصل بعد را هم به دست آورند.

در روزهای ناکامی سرخپوشان، ذوب آهنی‌ها با مربی خوش فکر خود، ابراهیم زاده و مدیریت بسیار خوب سعید آذری، خیلی زود خود را به عنوان یکی از مدعیان قهرمانی لیگ مطرح کردند ولی رقیبی سرسخت به نام استقلال داشتند.

رقابت این تیم تا هفته سی و سوم(ماقبل پایانی) ادامه داشت اما در این هفته توقف خانگی استقلال برابر سایپا و پیروزی 3 بر صفر ذوب آهن برابر ملوان، اختلاف امتیاز دو تیم را به 3 امتیاز رساند تا بسیاری از آبی پوشان از کسب عنوان قهرمانی کاملا ناامید شوند.

 

البته جو سازی‌ استقلال که از هفته‌ها پیش شروع شده بود و دو تیم ذوب آهن و فولاد که در هفته آخر برابر هم قرار می گرفتند را علنا به تبانی متهم کرده بود، حساسیت‌های مسابقه هفته آخر لیگ را ببیشتر کرده بود.

برخلاف انتظار همگان اما ناگهان اتفاقات بسیار عجیبی در هفته آخر رخ داد. شکست غیر منتظره 4 بر یک ذوب آهن برابر فولاد و پیروزی یک بر صفر استقلال در مشهد برابر پیام با تک جانوآریو، زمینه ساز قهرمانی رویایی و با تکیه بر تفاضل گل استقلالی ها شد.لیگ هفتم در حالی با قهرمانی دراماتیک استقلال به پایان رسید که کمتر کسی فکر می کرد آبی پوشان فاتح این مسابقات شوند.
ذوب آهنی ها البته با قهرمانی در جام حذفی و آسیایی کردن سپاهان، موفق ترین تیم لیگ هشتم نام گرفتند اما ابراهیم زاده هیچ زمان از دست دادن قهرمانی در روز پایانی لیگ را فراموش نخواهد کرد.

در انتهای جدول هم پیام مشهد، داماش گیلان و برق شیراز به دسته پایین تر سقوط کردند و استیل آذین و تراکتورسازی به عنوان قهرمانان گروه‌های دوگانه لیگ دسته اول و شاهین بوشهر به عنوان تیم برتر مرحله پلی آف، جواز حضور در لیگ هشتم را کسب کردند.
همچنین در پایان این مسابقات آرش برهانی از تیم استقلال با 21 گل زه آقای گل لیگ لقب گرفت و با رکورد 21 گل زده عنایتی در لیگ ششم برابری کرد اما نتوانست رکورد این بازیکن را بشکند!

یک جان، یک جام

جالب ترین اتفاق این دوره از لیگ این بود که جام قهرمانی از جاده جنوب به شمال رفت تا تهرانی ها جام از دست رفته را در روز آخر پس بگیرند و با خودشان به تهران بیاورند.شاید خود استقلالی ها هم فکر نمی کردند فولاد خوزستان در بازی ای که هیچ اهمیتی برایش نداشت تا این حد جدی بازی کند و جدی ترین مدعی قهرمانی را با نتیجه ای شاید باورنکردنی شکست دهد اما این اتفاق افتاد تا مثل سال قبل یک تیم محبوب پایتخت در ثانیه ها و دقایق آخر قهرمانی را جشن بگیرد.

در طی حدود 110 دقیقه قهرمانی چهار بار دست به دست شد تا در نهایت در دست آبی ها قرار گیرد. زمانی که بازی های فولاد خوزستان- ذوب آهن اصفهان و پیام خراسان- استقلال تهران شروع شد ذوب آهن قهرمان بود و در دقیقه پنجم بازی ها اما جام به دست آبی ها رسید. در دقیقه 72 ذوب آهنی ها جام را پس گرفتند ولی سه دقیقه بعد جام را به آبی ها دادند و این بار آبی ها نگذاشتند جام از دست آنها بیرون برود. استقلال بازی در مشهد را با استرس شروع کرد. غیبت پنج بازیکن آبی ها (بیژن کوشکی، پژمان منتظری، هاشم بیگ زاده، مجتبی جباری و سیاوش اکبرپور) به همراه پیش بودن سه امتیازی ذوب آهنی ها باعث شده بود استقلالی ها بازی را خیلی مقتدرانه شروع نکنند اما زمانی که خبر گل زودهنگام نادر احمدی در اهواز در استادیوم مشهد پیچید استقلالی ها باور کردند که می توانند با پیروزی بر پیام خراسان قهرمان لیگ برتر شوند.

استقلال که در خط حمله خود از زوج آرش برهانی و علی علیزاده استفاده می کرد سعی می کرد با ارسال های منیعی و حیدری از دو طرف و با اضافه شدن هافبک های خود در زمان حمله به گل برسد. در نقطه مقابل پیامی ها تنها با سه نفر (آرفی، کوشکی و...) به صورت ضدحمله به دروازه آبی ها نظر داشتند. ضدحمله های پیام و به خصوص حرکات آرفی باعث می شد استقلال نتواند با تعداد نفرات زیاد به دروازه مشهدی ها حمله کند اما در نهایت و قبل از پایان نیمه اول استقلال به خواسته اش رسید. حرکت برهانی از راست پس از یک رفت و برگشت توپ را در سمت چپ محوطه جریمه به میثم منیعی رساند و او هم توپ را پشت محوطه جریمه به فابیو جان واریو رساند و ضربه محکم و زیبای مرد برزیلی توپ را به زیر تیرک دروازه پیام دوخت.

با دو گلی که در اهواز و مشهد به ثمر رسیده بود استقلالی ها با رویای قهرمانی به رختکن رفتند. طبیعی بود که آنها در نیمه دوم با استرس بازی کنند و به دفاع بروند. از آن سو پیامی ها که در آستانه سقوط به دسته پایین تر بودند، سعی کردند با گرفتن میانه میدان حملاتی را روی دروازه استقلال طراحی کنند.

در چنین شرایطی و با وجود آنکه پیام در نیمه دوم بیشتر از استقلال توپ را در اختیار داشت اما حرکات آرش برهانی و اشتباهات مکرر مردان میانی پیام باعث می شد شمار حرکات خطرناک آبی ها از میزبان سبزپوش بیشتر باشد. در این لحظات تمام هوش و حواس آبی های داخل میدان و میلیون ها طرفدار آنها به بازی اهواز بود در دقیقه 72 بازی های همزمان اما ناگهان اتفاقی که آنها از آن می ترسیدند اتفاق افتاد. زمانی که مصطفی صالحی نژاد کاپیتان ذوب آهن در اهواز گل مساوی را زد اصفهانی ها جشن شادی گرفتند و برعکس آبی ها در سکوت همراه با ناراحتی فرو رفتند. اما قهرمانی اصفهانی ها فقط چهار دقیقه عمر داشت و احمد آل نعمه - مدافعی که سال بعد را احتمالاً در یکی از دو تیم بزرگ پایتخت خواهد گذراند- با یک ضربه سر اصفهانی ها را مات کرد. رسیدن خبر به مشهد کافی بود که بازی دوباره حساس شود، در حالی که آبی ها هنوز تغییر نتیجه در اهواز را باور نکرده بودند محمد قاضی سومین گل فولاد به ذوب آهن را زد تا مشخص شود سرنوشت قهرمانی در مشهد رقم خواهد خورد. در دقایق پایانی بازی مشهد را استقلال می توانست با خیال راحت ادامه بدهد اما آرش برهانی یک ضربه پنالتی را به طرزی بچگانه از دست داد تا استرس تا آخرین ثانیه ها ادامه یابد.

در حالی که در اهواز فولاد با زدن گل چهارم توسط سجاد فیض اللهی تیر خلاص را به ذوب آهن شلیک کرد استقلالی ها در مشهد با یک دفاع فشرده چهار دقیقه وقت اضافی را به پایان بردند و جشن قهرمانی گرفتند.

به هر حال مثل سال قبل یک تیم محبوب پایتخت تیمی از اصفهان را که نزدیک تر به جام بود ناکام کرد و جام را به تهران آورد. آیا استقلال شایسته ترین تیم برای کسب این جام بود.

اگر فولاد در بازی آخر پرتلاش و مردانه بازی نمی کرد استقلال می توانست جشن قهرمانی بگیرد؟ آیا قهرمانی که تنها به یک گل وابسته بود و بیش از هرچیز به واسطه بازی پاک تیمی دیگر رقم خورد را می توان قهرمانی مقتدرانه نامید؟ اصلاً آیا مهم است که قهرمانی مقتدرانه رقم بخورد یا نه؟

تنها چیزی که در تاریخ می ماند عنوان قهرمانی است پس بهتر است به این سوال ها فکر نکنیم. اما شاید سوالی که باید به آن فکر کرد این است که آیا امیر قلعه نویی با این قهرمانی مجدداً به «ژنرال» هواداران آبی بدل می شود. آیا این قهرمانی به معنای تثبیت جایگاه او در باشگاه آبی ها، فراموش شدن ناکامی های پیاپی آبی ها در آسیا و نیز جنجال های این هفته های اخیر است.
خداحافظی پیام؛ گریان در خانه

شاید اگر نتایج خوب اواخر فصل پیام نبود، همه راضی بودند این تیم سقوط کند. مشخص نبودن مالک واقعی، مشکلات مدیریتی، اوضاع بد مالی و اعتصاب های پیاپی بازیکنان عواملی بودند که باعث شد این تیم از همان اوایل فصل کاندیدای اول سقوط باشد. اما نتایج هفته های آخر بازیکنان و هواداران این تیم را به ماندن در لیگ برتر امیدوار کرد. در حالی که در بازی آخر این تیم آنها تنها به یک امتیاز احتیاج داشتند برابر استقلال تهران مدعی قهرمانی بازی سختی را پشت سر گذاشتند و در نهایت اگرچه ضعیف هم بازی نکردند یک بر صفر مغلوب شدند و پس از اینکه متوجه شدند در بازی های دیگر همزمان تیم های ابومسلم و استقلال اهواز برای فرار از سقوط توانستند نتایج لازم برای ماندن در لیگ برتر را به دست آورند، عزادار سقوط خود شدند. در بازی های دیگر ابومسلم در انزلی با نتیجه صفر - صفر برابر ملوان به تساوی رسید و با همان یک امتیاز در لیگ برتر باقی ماند. استقلال اهواز نیز در شیراز به دنبال پیروزی بود که به نتیجه دلخواه رسید و با 3 گل برق شیراز را شکست داد و باز هم در لیگ برتر باقی ماند.

مس در کرمان توانست با تحمیل شکست سنگین 4 بر صفر به پیکان به عنوان سومین نماینده ایران در لیگ قهرمانان آسیای سال بعد معرفی شود. 

منبع : www.ProSoccer.ir